بیمه از گذشته تا امروز به روش‌های مختلفی توانسته از جان، مال و سرمایه‌ی افراد در برابر اتفاق‌های ناگهانی و زیان‌بار محافظت کند. صنعت بیمه برای آن‌که بتواند ریسک‌های روزمره را به‌خوبی مدیریت کند، مدام در حال توسعه و بهبود است. به‌طور مثال گسترش شهرها و افزایش تعداد وسایل نقلیه باعث شده تا احتمال وقوع اتفاق‌های زیان‌باری مثل حوادث رانندگی افزایش پیدا کند. در چنین شرایطی است که پوشش‌های بیمه‌ای شخص ثالث و مسئولیت‌های بیمه‌گر اهمیت زیادی پیدا می‌کند.
حضور صنعت بیمه در ایران، به سال ۱۳۱۴ باز می‌گردد. زمانی که شرکت‌های بیمه‌ی خارجی، بازار بیمه‌ی ایران را در اختیار داشتند. اما به مرور زمان، روند توسعه این صنعت به سمتی سوق پیدا کرد که «بیمه ایران» توانست به‌عنوان نخستین شرکت داخلی بیمه فعالیتش را در کشورمان آغاز کند.
شرکت بیمه ایران که از آن به‌عنوان قدیمی‌ترین شرکت بیمه‌ی ایرانی یاد می‌شود، در طول این سال‌ها توانسته با حفظ اعتبار و کیفیت خود به یکی از محبوب‌ترین شرکت‌های بیمه‌ای تبدیل شود. یکی از رشته‌های بیمه‌ای پرطرفدار این شرکت، بیمه شخص ثالث است که تحت عنوان «بیمه شخص ثالث ایران» شناخته می‌شود.
با بلاگ بیمه‌شو همراه باشید تا در ادامه با جزئیات پوشش بیمه‌ای شخص ثالث ایران و شرایط پرداخت خسارت آن آشنا شوید.
شرکت بیمه ایران و بیمه شخص ثالث
وقتی از بیمه کردن خودرو صحبت می‌کنیم، بی‌درنگ یاد دو پوشش بیمه‌ای معروف می‌افتیم؛ بیمه بدنه و بیمه شخص ثالث. این دو پوشش بیمه‌ای قرار است خسارت ناشی از حوادث رانندگی را برای صاحب وسیله نقلیه، سرنشینان خودرو و اشخاص ثالث (مثل عابر پیاده‌ای که در تصادف آسیب می‌بیند) جبران کنند.
شرکت‌های بیمه‌ای توصیه می‌کنند برای به حداقل رساندن خسارت، صاحب وسیله نقلیه هم بیمه‌ی بدنه و هم بیمه‌ی شخص ثالث را خریداری کند. اما در قانون بیمه‌ی کشورمان، بیمه‌ی شخص ثالث اجباری است و بیمه‌ی بدنه اختیاری است. بسیاری از شرکت‌های بیمه پوشش‌های بیمه‌ای مربوط به اتومبیل را ارائه می‌دهند اما همان‌طور که قبلا گفتیم، شرکت بیمه ایران اولین شرکت داخلی بیمه است و بیشترین سهم بازار بیمه‌ی شخص ثالث را به خود اختصاص داده است. اعتبار و سطح توانگری بیمه‌ی ایران یکی از مهم‌ترین دلایلی‌ست که بیمه‌گذار را به خرید بیمه‌ی شخص ثالث ایران ترغیب می‌کند.
دلیل نام‌‌گذاری بیمه شخص ثالث
طبق آن‌چه که در ماده‌ی یک قانون بیمه آمده، بیمه‌ی شخص ثالث قراردادی است که میان شرکت بیمه و صاحب اتومبیل بسته می‌شود. در این قرارداد، شرکت بیمه «بیمه‌گر» و صاحب اتومبیل «بیمه‌گذار» نامیده می‌شوند. در چنین شرایطی فرد سومی که به او در حادثه‌ی رانندگی خسارت وارد می‌شود را طرف سوم یا شخص ثالث می‌نامیم. از آن‌جایی که این پوشش بیمه‌ای قرار است خسارت وارد شده به این فرد را جبران کند، بیمه‌نامه تحت عنوان «بیمه شخص ثالث» صادر می‌شود.
پوشش‌های بیمه‌نامه شخص ثالث
بیمه‌ی شخص ثالث خسارت مالی و جانی ایجاد شده در اثر برخورد خودرو با افراد یا خودروهای دیگر را پوشش می‌دهد. به‌صورت دقیق‌تر پوشش‌های بیمه‌ی شخص ثالث به سه دسته‌ی خسارت جانی، خسارت مالی و خسارت حوادث راننده طبقه‌بندی می‌شوند.
- خسارت مالی: در این پوشش بیمه‌ای، بیمه‌گر خسارتی که بر اثر حادثه‌ی رانندگی به اموال منقول و غیرمنقول تحت مالکیت شخص ثالث وارد شده را جبران می‌کند. شخص ثالث در این تعریف هر کسی‌ست که به سبب حادثه به او آسیب و خسارت وارد شده باشد، غیر از راننده‌ی مقصر. آسیب به مال منقول مانند وقتی‌ست که دو اتومبیل با هم تصادف می‌کنند. آسیب به مال غیرمنقول نیز مانند زمانی‌ست که خودروی فرد مقصر با یک ساختمان برخورد می‌کند. نکته‌ی مهم دیگر آن‌که سرنشینان خودروی مقصر نیز شخص ثالث حساب می‌شوند. اما همان‌طور که گفتیم راننده‌ی مقصر، شخص ثالث نیست.
- خسارت جانی: به جبران هزینه‌های درمان شخص ثالث توسط بیمه‌گر گفته می‌شود. این هزینه می‌تواند شامل هزینه‌های درمانی و پزشکی، غرامت نقص عضو و دیه‌ی فوت باشد. در این پوشش بیمه‌ای فقط خسارت وارد شده بر جسم انسان جبران می‌شود و نه موجودات دیگر مثل حیوانات یا گیاهان.
- خسارت حوادث راننده: این پوشش بیمه‌ای که به تازگی به بیمه نامه شخص ثالث اضافه شده، آسیب جانی وارد شده به راننده‌ی مقصر را جبران می‌کند. پرداخت هزینه‌های درمانی و یا غرامت فوت از مسئولیت‌های بمیه‌گر در این پوشش بیمه‌ای است.
محاسبه خسارت و سقف تعهدات در بیمه شخص ثالث
سقف تعهدات بیمه‌ی شخص ثالث در شرکت بیمه ایران یا شرکت‌های بیمه‌ای دیگر بر اساس نرخ دیه تعیین می‌شود. به عبارت ساده، هر سال نرخ دیه از سوی سازمان قوه قضائیه اعلام می‌شود و شرکت‌های بیمه‌ای بر اساس این نرخ، سقف پوشش جانی را در بیمه‌نامه مشخص می‌کنند.
به عنوان مثال، طبق اعلام سخنگوی قوه قضائیه در فروردین‌ماه ۱۴۰۱ نرخ دیه سال ۱۴۰۱ به این ترتیب اعلام شد: نرخ دیه‌ی ماه‌های عادی در سال ۱۴۰۱ برابر با ۶۰۰ میلیون تومان و در ماه‌های حرام (محرم، ذیقعده، ذی‌حجه و رجب) نیز معادل ۸۰۰ میلیون تومان است. این در حالی‌ست که نرخ دیه در سال ۱۴۰۰ در ماه‌های غیرحرام ۴۸۰ میلیون و در ماه‌های حرام ۶۴۰ میلیون تومان اعلام شده بود. بر همین اساس، خسارت مالی وارد شده به اشخاص ثالث حداقل ۲۰ میلیون تومان و حداکثر ۴۰۰ میلیون تومان است.
استعلام بیمه شخص ثالث
برای استعلام و خرید بیمه‌ی شخص ثالث نیازی به مراجعه‌ی حضوری به شرکت‌های بیمه یا کارگزاری‌های بیمه نیست. به سادگی و از طریق سایت‌هایی مثل سایت بیمه‌شو می‌توانید پوشش بیمه‌ای متناسب با نیاز و بودجه‌ی خود را خریداری کنید. در نظر داشته باشید که در بیمه‌نامه‌ی شخص ثالث مشخصات مالک خودرو حتما درج خواهد شد. حتی اگر بیمه‌گذار، مالک خودرو نباشد.
عوامل موثر در محاسبه حق بیمه ثالث
مواردی مثل حق بیمه پایه که توسط بیمه مرکزی اعلام می‌شود، مدت اعتبار بیمه‌نامه، تخفیف عدم خسارت، جریمه دیرکرد بیمه‌نامه، تعداد سیلندر و کاربری خودرو، میزان پوشش بیمه‌نامه، سقف تعهدات بیمه، تخفیف شرکت بیمه، سال ساخت و عمر خودرو در محاسبه‌ی حق بیمه تاثیر‌گذار است.
- تخفیف عدم خسارت: اگر در زمان تمدید بیمه‌نامه نشان دهید که در سال گذشته خودروی شما دچار آسیب نشده و از شرکت بیمه خسارتی دریافت نکرده‌اید، در محاسبه‌ی حق بیمه برای شما تخفیف در نظر گرفته می‌شود. همچنین در صورت عدم وقوع خسارت، میزان این تخفیف هر سال به‌صورت پلکانی افزایش پیدا می‌کند. به‌خاطر داشته باشید این تخفیف راننده‌محور است. یعنی با فروش خودرو، تخفیف عدم خسارت به مالک جدید منتقل نمی‌شود.
- جریمه دیرکرد بیمه‌نامه ثالث: اگر در زمان مقرر بیمه‌نامه را تمدید نکنید، مبلغی به عنوان جریمه به حق بیمه اضافه خواهد شد.
- کاربری خودرو: کاربری خودروی شما در محاسبه‌ی حق بیمه اثرگذار است. مثلا حق بیمه‌ی تاکسی‌های درون شهری، خودروهای تعلیم رانندگی یا آمبولانس و آتش‌نشانی بیشتر است. چرا که بیشتر در معرض حوادث رانندگی قرار دارند.
- سقف تعهدات بیمه: از این عبارت برای مشخص کردن حداکثر تعهد مالی و جانی شرکت بیمه استفاده می‌شود. واضح است که هر چقدر سقف تعهدات بالاتر باشد، حق بیمه نیز به همان نسبت افزایش پیدا می‌کند.
مدت اعتبار بیمه‌نامه شخص ثالث ایران
بیمه‌نامه‌ی شخص ثالث می‌تواند اعتبار یک‌ساله یا کوتاه‌مدت داشته باشد. پوشش کوتاه‌مدت برای کسانی‌که قصد دارند ظرف چند ماه اتومبیل خود را بفروشند، مفید و کارآمد خواهد بود. در نظر داشته باشید که حق بیمه برای بیمه‌نامه‌های کوتاه‌مدت کمی بیشتر از حق‌بیمه‌ی یک‌ساله خواهد بود و نرخ آن نیز بر اساس جدول تعرفه‌ی کوتاه‌مدت محاسبه می‌شود.
مدارک لازم برای دریافت خسارت مالی
- برگه‌ی کروکی
- کارت خودروی طرفین حادثه
- سند مالکیت وسیله‌ی نقلیه شخص زیان‌دیده
- اصل و کپی برابر اصل کارت ملی و شناسنامه‌ی طرفین تصادف (راننده مقصر و فرد یا افراد زیان‌دیده)
- اصل و کپی برابر اصل بیمه‌نامه‌ی طرفین تصادف
- اصل و کپی برابر اصل گواهینامه‌ی طرفین تصادف
مدارک لازم برای دریافت خسارت جانی
- اصل و کپی برابر اصل کارت شناسایی و سند مالکیت خودرو
- اصل و کپی برابر اصل کروکی تصادف
- برگه‌های بازجویی طرفین حادثه
- گواهی پزشکی قانونی در مورد نوع آسیب
- برگه‌ی معاینه‌ی جسد و یا جواز دفن در صورت فوت
- اصل و کپی بیمه‌نامه‌ی راننده‌ی مقصر حادثه
- اصل و کپی گواهینامه‌ی راننده‌ی مقصر حادثه
- اصل و کپی سند مالکیت یا کارت خودروی راننده مقصر حادثه
- اصل و کپی کارت ملی راننده‌ی مقصر حادثه
- کپی کارت ملی و شناسنامه‌ی زیان‌دیدگان
- ارائه‌ی سایر گزارش‌های تکمیلی مانند: گزارش نیروی انتظامی، گزارش کارشناس یا کارشناسان رسمی دادگستری
شرایط فسخ بیمه شخص ثالث
فسخ بیمه‌نامه‌ی شخص ثالث در حالت عادی امکان‌پذیر نیست، مگر در شرایطی خاص. مثل زمانی که خودرو فرسوده و اسقاطی شده باشد، خودرو به سرقت رفته و گواهی نیروی انتظامی نیز این موضوع را تصدیق کند و یا زمانی‌که برای یک خودرو، دو بیمه‌نامه شخص ثالث صادر شده باشد. در چنین وضعیتی شرکتی که زودتر اقدام به صدور بیمه‌نامه کرده است بر بیمه‌نامه‌ی دوم تقدم دارد.
در مطلبی که خواندید، با بیمه‌ی شخص ثالث ایران و جزئیات مربوط به آن آشنا شدید. برای مقایسه و انتخاب بهترین بیمه‌ی شخص ثالث کافی‌ست از طریق سرویس آنلاین بیمه‌شو مشخصات اتومبیل خود را وارد کنید. این سرویس به صورت هوشمند تمام پوشش‌های بیمه شخص ثالث را متناسب با نیاز شما گردآوری می‌کند تا از بین آنها بتوانید به‌راحتی بیمه‌نامه‌ی موردنظرتان را آنلاین خریداری کنید.