خرید بیمه شخص ثالث یکی از مهم‌ترین وظایفی‌ست که یک راننده در قبال اتومبیل و وسیله‌ی نقلیه‌اش دارد. البته بیمه شخص ثالث فقط مختص به دارندگان اتومبیل و وسایل نقلیه‌ی سواری نیست. بلکه راکبان موتورسیکلت هم باید برای خرید و تمدید به موقع بیمه‌نامه شخص ثالث اقدام کنند. از آن‌جایی که تهیه‌ی بیمه شخص ثالث برای تمام وسایل نقلیه‌ی موتوریِ زمینی اجباری‌ست، خرید و فروش خودرو و موتورسیکلت بدون بیمه‌نامه ممنوع است. از طرفی پلیس راهور اجازه دارد در صورت مشاهده‌ی خودروی بدون بیمه ثالث، آن را توقیف کند تا راهی پارکینگ شود.
شرکت‌های بیمه نیز در زمان تمدید قرارداد شخص ثالث به تاریخ شروع و پایان اعتبار بیمه‌نامه‌ی قبلی توجه می‌کنند. چرا که اگر در زمان تمدید شخص ثالث از اعتبار بیمه‌نامه‌ی قبلی گذشته باشد، شرکت بیمه جریمه دیرکرد تمدید را برای صدور بیمه‌نامه‌ی جدید در نظر خواهد گرفت.
جریمه دیرکرد بیمه شخص ثالث یکی از مواردی‌ست که به حق‌بیمه‌ی پایه‌ی شخص ثالث اضافه می‌شود و از این‌نظر بیمه‌گذار متحمل هزینه‌ی بیشتری می‌شود. هرچقدر که مدت این تاخیر بیشتر باشد، میزان این جریمه هم بیشتر افزایش پیدا می‌کند، چرا که به صورت روزشمار محاسبه می‌شود. برای آشنایی با روش محاسبه جریمه دیرکرد بیمه شخص ثالث و قوانین بخشودگی آن، تا پایان این مطلب همراه ما باشید.
حق بیمه شخص ثالث چگونه محاسبه می شود؟
مهم‌ترین عاملی که در مشخص شدن حق‌بیمه تاثیر می‌گذارد، نرخ دیه در آن سال است. چرا که براساس نرخ دیه، هم سقف تعهدات بیمه‌گر در پوشش جانی مشخص می‌شود و هم بیمه مرکزی می‌تواند نرخ حق‌بیمه‌ی پایه را برای شخص ثالث اعلام کند. موقعی که برای خرید شخص ثالث به نمایندگی بیمه مراجعه می‌کنید، کارشناس بیمه حق‌بیمه‌ی پایه را متناسب با نوع وسیله‌ی نقلیه‌ی شما مشخص می‌کند. بعد از مشخص شدن نرخ پایه، موارد زیر هم در تعیین نرخ نهایی حق‌بیمه تاثیرگذار خواهند بود:
- میزان تخفیف عدم خسارت خودرو در هنگام تمدید بیمه‌نامه شخص ثالث
- میزان تعهدات پوشش مالی در بیمه‌نامه
- جریمه دیرکرد تمدید بیمه شخص ثالث
- مدت اعتبار بیمه‌نامه
- امتیازها، تخفیف‌ها و جشنواره‌هایی که ممکن است خود شرکت بیمه برای مشتریانش در نظر گرفته باشد (مثلا تخفیف خرید همزمان بیمه جامع خودرو که همان بیمه بدنه و بیمه شخص ثالث است).
بیمه مرکزی، نرخ حق‌بیمه‌ی پایه را در سال ۱۴۰۱ به ترتیب زیر اعلام کرده است:
حق بیمه پایه سالیانه انواع وسایل نقلیه برای بیمه اجباری خسارات وارد شده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه در سال ۱۴۰۱
برای تعهدات بدنی (دیه) ۸۰۰۰ میلیون ریال و تعهدات مالی ۲۰۰ میلیون ریال و با اعمال تخفیف کرونا
| وسیله نقلیه | نوع وسیله نقلیه | حق بیمه (ریال) | توضیحات |
|---|---|---|---|
| سواری | کمتر از چهار سیلندر | ۲۳.۴۴۰.۰۰۰ | مبلغ حق بیمه برای وسایل نقلیه سواری با کاربری آژانس، کرایه و مسافر کش شخصی درون شهری ۱۰ درصد و سواری کرایه و مسافر کش شخصی درون شهری ۲۰ درصد بیشتر از حق بیمه وسایل نقلیه سواری مشابه است. |
| پیکان، پراید و سپند | ۲۷.۷۶۰.۰۰۰ | ||
| سایر چهار سیلندرها | ۳۲.۶۳۰.۰۰۰ | ||
| بیش از چهار سیلندر | ۳۶.۵۲۰.۰۰۰ | ||
| بارکش با ظرفیت | تا یک تن | ۲۸.۷۲۰.۰۰۰ | در صورتی که وسایل نقلیه بارکش، برای حمل مواد منفجره به کار رود، ۵۰ درصد؛ و چنانچه برای حمل مواد سوختنی مایع و گازی شکل استفاده شود، ۲۵ درصد به حق بیمه مربوط اضافه می‌شود. |
| بیش از یک تن تا سه تن | ۳۴.۵۸۰.۰۰۰ | ||
| بیش از سه تن تا پنج تن | ۴۳.۷۷۰.۰۰۰ | ||
| بیش از پنج تن تا ده تن | ۵۶.۰۸۰.۰۰۰ | ||
| بیش از ده تن تا بیست تن | ۶۵.۲۶۰.۰۰۰ | ||
| بیش از بیست تن | ۶۹.۱۶۰.۰۰۰ | ||
| اتوکار (استیشن، ون، مینی‌بوس و اتوبوس) | هفت نفر با احتساب راننده | ۶۷.۲۲۰.۰۰۰ | به وسایل نقلیه عمومی شهری حمل مسافر با ظرفیت بیش از ۶ نفر، ۵۰ درصد تخفیف تعلق می‌گیرد. |
| نه نفر با احتساب راننده | ۶۹.۱۶۰.۰۰۰ | ||
| ون با ظرفیت ده نفر با احتساب راننده | ۶۹.۹۳۰.۰۰۰ | ||
| مینی‌بوس شانزده نفره با احتساب راننده | ۸۵.۹۸۰.۰۰۰ | ||
| اتوبوس ۲۱ نفره با احتساب راننده | ۸۹.۳۱۰.۰۰۰ | ||
| اتوبوس ۲۷ نفره با احتساب راننده و کمک | ۱۳۱.۶۹۰.۰۰۰ | ||
| اتوبوس ۴۰ نفره با احتساب راننده و کمک | ۱۶۵.۶۹۰.۰۰۰ | ||
| اتوبوس ۴۴ نفره با احتساب راننده و کمک | ۱۷۵.۸۴۰.۰۰۰ | ||
| موتورسیکلت | گازی | ۵.۸۰۲.۰۰۰ | |
| دنده‌ای یک سیلندر | ۷.۱۱۰.۰۰۰ | ||
| دو سیلندر و به بالا | ۷.۸۱۰.۰۰۰ | ||
| دنده‌ای دارای سه‌چرخ یا سایدکار | ۸.۴۰۰.۰۰۰ | ||
| سایر | کشاورزی | ۱۲.۰۳۰.۰۰۰ | در صورتی که وسایل نقلیه بارکش، برای حمل مواد منفجره به کار رود، ۵۰ درصد؛ و چنانچه برای حمل مواد سوختنی مایع و گازی شکل استفاده شود، ۲۵ درصد به حق بیمه مربوط اضافه می‌شود. |
| راه‌سازی و ساختمانی | ۱۷.۱۹۰.۰۰۰ | ||
| حمل و خیابان پاک‌کن‌ها | ۲۷.۹۴۰.۰۰۰ |
چرا جریمه دیرکرد تمدید شخص ثالث محاسبه می شود؟
داشتن بیمه شخص ثالث برای تمام وسایل نقلیه لازم و اجباری‌ست. حتی خودرویی که برای مدتی طولانی در پارکینگ خانه متوقف است و صاحب آن در خارج از کشور به سر می‌برد هم به بیمه‌نامه شخص ثالث نیاز دارد. به‌خاطر این اجبار قانونی، بیمه مرکزی شرکت‌های بیمه را موظف کرده است تا برای صدور بیمه شخص ثالث، تاریخ اعتبار بیمه‌نامه‌ی قبلی را حتما درنظر بگیرند. درواقع این جریمه بابت جبران ریسک تمام روزهایی‌ست که خودرو یا موتورسیکلت در سطح شهر و جاده بدون داشتن بیمه‌نامه در حال تردد بوده است.
با تمدید نکردن بیمه شخص ثالث چه اتفاقی می افتد؟
همان‌طور که گفتیم داشتن بیمه‌نامه معتبر شخص ثالث یک الزام قانونی برای تمام دارندگان وسایل نقلیه‌ی موتوریِ زمینی‌ست. بنابراین وقتی مالک خودرو یا موتورسیکلت برای تمدید بیمه شخص ثالث اقدام نمی‌کند، از نظر قانون مرتکب تخلف شده است و پلیس راهور اجازه دارد خودروی او را توقیف کند و به پارکینگ بفرستد. همچنین جریمه‌ی نداشتن بیمه‌نامه شخص ثالث برای مالک صادر می‌شود.
از طرف دیگر، خرید و فروش خودروی فاقد بیمه‌نامه ممنوع است و در صورت فروش چنین اتومبیلی، تعویض پلاک صورت نمی‌گیرد. شماره‌ی بیمه‌نامه شخص ثالث و اطلاعات مربوط به آن یکی از موارد مهمی‌ست که در دفترخانه و در سند خودرو ثبت می‌شود. همچنین برای تعویض پلاک و صدور برگ سبز هم به اطلاعات بیمه‌نامه‌ای که مالک قبلی برای خودرو تهیه کرده است، نیاز خواهد بود.
جریمه دیرکرد بیمه شخص ثالث در سال ۱۴۰۱ چقدر است؟
جریمه دیرکرد تمدید بیمه شخص ثالث به صورت روزشمار محاسبه می‌شود. یعنی نرخ حق‌بیمه‌ی سالانه بر تعداد روزهای سال تقسیم می‌شود. سپس این مبلغ در تعداد روزهایی که خودرو فاقد پوشش شخص ثالث بوده است، ضرب می‌شود تا مبلغ نهایی مشخص شود. در انتها، مبلغ جریمه به حق‌بیمه‌ی سال بعد اضافه می‌شود تا توسط بیمه‌گذار پرداخت شود.
با در نظر گرفتن نرخ پایه حق‌بیمه در سال ۱۴۰۱، جریمه دیرکرد بیمه‌نامه ثالث به شرح زیر است:
| نوع وسیله نقلیه | نرخ حق بیمه پایه در سال ۱۴۰۱ | جریمه دیرکرد روزانه بیمه ۱۴۰۱ |
| سواری کمتر از چهار سیلندر | دو میلیون و ۳۴۴ هزار تومان | روزانه حدود شش هزار و ۴۰۰ تومان |
| پیکان، پراید، سپند | دو میلیون و ۷۶۶ هزار تومان | روزانه حدود هفت هزار و ۶۰۰ تومان |
| سایر سواری‌های ۴ سیلندر | سه میلیون و ۲۶۳ هزار تومان | روزانه حدود هشت هزار و ۹۰۰ تومان |
| سواری بیش از ۴ سیلندر | سه میلیون و ۶۵۲ هزار تومان | روزانه حدود ده هزار تومان |
| موتورسیکلت گازی | ۵۸۲ هزار تومان | روزانه حدود هزار و ۶۰۰ تومان |
| موتورسیکلت گازی دنده‌ای یک سیلندر | ۷۱۱ هزار تومان | روزانه حدود هزار و ۹۰۰ تومان |
| موتوسیکلت دو سیلندر یا بیشتر | ۷۸۱ هزار تومان | روزانه حدود دو هزار و ۱۰۰ تومان |
| موتورسیکلت دنده‌ای سه چرخ (سایدکار) | ۸۴۰ هزار تومان | روزانه حدود دو هزار و ۳۰۰ تومان |
بخشودگی جریمه دیرکرد بیمه شخص ثالث
در شرایط و موقعیت‌های خاصی، جریمه دیرکرد تمدید بیمه شخص ثالث بخشیده می‌شود تا مالک خودرو بتواند بدون پرداخت این مبلغ اضافی برای وسیله‌ی نقلیه‌اش، بیمه‌نامه تهیه کند. در واقع بیمه مرکزی ممکن است در بازه‌‌های زمانی مشخصی، افراد را به خرید بیمه شخص ثالث ترغیب کند.
بنابراین جریمه‌ی کسانی که بیمه‌نامه‌شان را به موقع تمدید نکرده‌اند، می‌بخشد تا ضریب نفوذ بیمه شخص ثالث دوباره افزایش یابد و افراد با خیال راحت و بدون ترس از جریمه شدن، برای خرید بیمه اقدام کنند. برای خرید بیمه‌نامه با بخشودگی جریمه، باید گوش به زنگ اعلامیه‌های بیمه مرکزی باشید. ممکن است در مناسبت‌هایی مثل سالگرد تاسیس بیمه در ایران یا بیست‌ودوم بهمن، طرح بخشودگی جریمه دیرکرد بیمه شخص ثالث اجرایی شود.
استثنائات جریمه دیرکرد بیمه شخص ثالث
در کنار تمام سخت‌گیری‌هایی که برای اعمال جریمه شخص ثالث می‌شود، استثنائاتی هم وجود دارد که در آنها بیمه‌گذار از پرداخت جریمه معاف خواهد شد. مثلا اگر خودروی شما برای مدتی به سرقت رفته باشد، کافی‌ست از کلانتری گواهی سرقت بگیرید تا جریمه‌ی مربوط به روزهای سرقت ماشین لحاظ نشود. همچنین اگر خودروی شما در پارکینگ راهنمایی و رانندگی توقیف باشد، با ارائه‌ی نامه‌ی رفع توقیف به بیمه‌گر از پرداخت جریمه دیرکرد معاف خواهید شد.
ارتباط جریمه شخص ثالث با تخفیف عدم خسارت ثالث
یکی دیگر از نکات مهم مربوط به جریمه عدم تمدید آن است که تاثیری روی تخفیف‌های عدم خسارت شما نخواهد داشت. همان‌طور که می‌دانید، شرکت‌های بیمه تخفیف‌های مشخصی را برای رانندگان کم‌ریسک خود در نظر گرفته‌اند.
به این ترتیب که در هنگام تمدید بیمه‌نامه، اگر در سال‌های گذشته از محل بیمه‌نامه شخص ثالث خسارتی دریافت نکرده باشید، درصد مشخصی از حق‌بیمه‌ی پرداختی کاسته خواهد شد. حالا اگر بیمه‌نامه‌تان را با تاخیر تمدید کنید، این تاخیر تاثیری روی سابقه‌ی عدم خسارت شما نخواهد داشت و همچنان می‌توانید از تخفیف‌های مربوط به آن استفاده کنید. نرخ تخفیف عدم خسارت در قانون جدید بیمه شخص ثالث به شرح زیر است:
| قانون | سال اول | سال دوم | سال سوم | سال چهارم | سال پنجم | سال ششم | سال هفتم | سال هشتم | سال نهم | سال دهم | سال یازدهم | سال دوازدهم | سال سیزدهم | سال چهاردهم |
| جدید | ۵٪ | ۱۰٪ | ۱۵٪ | ۲۰٪ | ۲۵٪ | ۳۰٪ | ۳۵٪ | ۴۰٪ | ۴۵٪ | ۵۰٪ | >۵۵٪ | ۶۰٪ | ۶۵٪ | ۷۰٪ |
| قدیم | ۱۰٪ | ۱۵٪ | ۲۰٪ | ۳۰٪ | ۴۰٪ | ۵۰٪ | ۶۰٪ | ۷۰٪ | ۷۰٪ | ۷۰٪ | ۷۰٪ | ۷۰٪ | ۷۰٪ | ۷۰٪ |
از مزیت‌های قانون جدید تخفیف عدم خسارت این است که در صورت وقوع حادثه و دریافت خسارت از محل بیمه شخص ثالث، تخفیف عدم خسارت‌تان به صورت کامل از بین نخواهد رفت. بلکه هر بار تنها مقداری از نرخ این تخفیف کاسته می‌شود که جزئیات آن را در جدول زیر می‌توانید ببینید:
| تعداد و نوع خسارت | یک‌بار دریافت خسارت | دوبار دریافت خسارت | سه‌بار دریافت خسارت |
| مالی | بیست درصد | سی درصد | چهل درصد |
| بدنی | سی درصد | هفتاد درصد | صد درصد |
در مطلبی که خواندید با صفر تا صد جریمه دیرکرد بیمه شخص ثالث و شرایط بخشودگی آن آشنا شدید. همچنین خواندید که محاسبه‌ی این جریمه چگونه است. حالا نوبت آن است که نگاهی به بیمه‌نامه شخص ثالث‌تان بیندازید و از اعتبار آن مطمئن شوید.
اگر تاریخ پایان اعتبار آن نزدیک است، فراموش نکنید که امکان خرید آنلاین و بی‌دردسر بیمه شخص ثالث در بیمه‌شو مهیاست. کافی‌ست مشخصات ماشین‌تان را وارد کنید تا به لیستی از بهترین بیمه‌گرهای خودرو دسترسی داشته باشید. با انتخاب پوشش بیمه‌ای مورد علاقه‌تان، بیمه‌نامه در کمترین زمان ممکن صادر می‌شود و به دست‌تان خواهد رسید.