شاید با شنیدن نام کروکی، ناخودآگاه یاد طرحی که با گچ سفید روی آسفالت خیابان و در صحنه‌ی وقوع جرم کشیده می‌شود، بیفتیم. صحنه‌ای که ممکن است بارها و بارها در فیلم‌ها و سریال‌ها دیده باشیم. اما در زندگی واقعی، اگر تا به حال سابقه‌ی تصادف داشته باشید، با ماهیت کروکی و اهمیت آن برای دریافت خسارت از بیمه شخص ثالث و بیمه بدنه آشنا هستید.
در واقع کروکی یکی از مدارک مهم و قابل استنادی‌ست که توسط پلیس راهور ترسیم می‌شود و به کمک آن صحنه‌ی تصادف بازسازی می‌شود و مقصر حادثه نیز مشخص خواهد شد. شرکت‌های بیمه نیز به کمک کروکی هم از اصالت و واقعی بودن تصادف مطمئن می‌شوند و هم تقصیر بیمه‌گذار در وقوع تصادف برایشان محرز خواهد شد.
به دلیل اهمیت بالای ترسیم و ارائه‌ی کروکی در تصادف‌های رانندگی، در ادامه‌ی این مطلب از بلاگ بیمه‌شو سراغ معرفی کروکی تصادف و انواع آن می‌رویم. با خواندن این مطلب نه‌تنها به درک بهتری از کروکی می‌رسید بلکه با انواع کروکی سازشی و کروکی غیرسازشی نیز آشنا خواهید شد. پس تا انتهای این مطلب با ما و بلاگ بیمه‌شو همراه باشید.
کروکی تصادف چیست و چه کاربردی دارد؟
کروکی تصادف به طرحی گفته می‌شود که در آن محدوده‌ی تصادف و اطراف آن، وسایل نقلیه و افراد درگیر در حادثه ترسیم می‌شوند و کاربرد اصلی آن برای تشخیص مقصر حادثه و همچنین دریافت خسارت از محل بیمه شخص ثالث و بیمه بدنه است. البته در مورد ترسیم کروکی تصادف باید این نکته را مدنظر داشته باشیم که تمام تصادف‌ها به ترسیم کروکی نیاز ندارد و همه‌چیز به شرایط حادثه بستگی دارد.
به عنوان نمونه اگر حادثه به جرح یا فوت منجر شود، ترسیم کروکی الزامی خواهد بود. اما در مورد تصادف‌های سبکی که خسارت مالی چندانی به بار نیاورده است و طرفین حادثه نیز با هم به توافق رسیده‌اند، نیاز چندانی به ترسیم کروکی تصادف نخواهد بود. به هر ترتیب، جزئیات زیر را می‌توانیم در کروکی تصادف مشاهده کنیم:
- جزئیات صحنه تصادف
- زمان دقیق وقوع تصادف
- تاریخ دقیق وقوع سانحه
- ساعت دقیق تصادف
- مکان وقوع سانحه‌ی رانندگی
انواع کروکی در تصادف های رانندگی
در یک تقسیم‌بندی کلی می‌توانیم بگوییم که کروکی در تصادف‌های رانندگی به دو نوع کروکی سازشی و کروکی غیرسازشی تقسیم‌بندی می‌شوند. کروکی غیرسازشی در واقع همان کروکی مرجع قضایی‌ست که در ادامه بیشتر از آن می‌گوییم.
کروکی سازشی
اولین گروه از کروکی‌های تصادف، کروکی سازشی است که فقط خسارت مالی را جبران می‌کند. در واقع در این نوع از کروکی، طرفین حادثه با یکدیگر به توافق رسیده‌اند و این توافق قبل از رسیدن مامور پلیس یا در زمان حضور او نسبت به تشخیص مقصر حادثه صورت گرفته است.
اگر تصادفی که رخ داده است فقط به خسارت مالی منجر شده باشد، فرد زیان‌دیده می‌تواند با ارائه‌ی کروکی سازشی و سایر مدارک لازم از شرکت بیمه خسارت دریافت کند. برای دریافت خسارت پوشش مالی از محل بیمه شخص ثالث، ارائه‌ی مدارک زیر الزامی خواهد بود:
- گواهینامه
- کارت خودرو
- بیمه‌نامه شخص ثالث
- برگه‌ی معاینه‌ی فنی
- کروکی سازشی
کروکی غیرسازشی
نام دیگر کروکی غیرسازشی، کروکی مرجع قضایی‌ست. چرا که مهم‌ترین کاربرد این نوع از کروکی در تصادف‌هایی‌ست که به فوت یا جرح منجر شده است و بهتر از هر کس دیگری می‌دانید که وقتی مسئله‌ی آسیب و صدمه‌ی جانی در میان باشد، پای مراجع قضایی نیز به ماجرا باز خواهد شد. به این ترتیب نه تنها شرکت بیمه، که مراجع قضایی نیز برای پیگیری شکایت و بررسی ابعاد حقوقی و قضایی تصادف به کروکی نیاز خواهند داشت. شرکت بیمه نیز بعد از تعیین و تکلیف دادگاه و صدور رای، نسبت به جبران خسارت اقدام خواهد کرد.
به صورت کلی می‌توانیم بگوییم که در شرایط زیر به کروکی غیرسازشی نیاز خواهیم داشت:
- عدم توافق طرفین حادثه در مورد تشخیص مقصر
- مخالفت با نظر پلیس راهور
- کامل نبودن مدارک ماشین (گواهینامه، کارت خودرو، بیمه شخص ثالث، برگه معاینه‌فنی) و گواهینامه‌ی راننده
- وقوع خسارت‌هایی که از سقف تعهدات بیمه‌گر بالاتر است
- وقوع حوادثی که به جرح و فوت و آسیب‌های بدنی منجر شده باشد
نکته‌ی دیگری که جالب توجه است، جزئیات کروکی غیرسازشی‌ست. کروکی غیرسازشی دارای دو صفحه است که در آنها اطلاعات زیر به چشم می‌خورد:
- صفحه‌ی نخست کروکی: شرح کاملی از اطلاعات طرفین، موقعیت خودروها و عابران در زمان وقوع سانحه و همچنین چگونگی وقوع حادثه
- صفحه‌ی دوم کروکی: علل وقوع حادثه، جزئیات حادثه و مشخصات افسر راهور ناجا که وظیفه‌ی ترسیم و ثبت کروکی را برعهده داشته است.
در چه مواقعی به کروکی تصادف نیاز داریم؟
- نقص مدارک یکی از طرفین حادثه (مانند به همراه نداشتن بیمه شخص ثالث، معاینه‌ی فنی، گواهینامه و…)
- در صورت نظامی بودن یکی از خودروها در هنگام بروز تصادف رانندگی
- در صورت ایجاد صدمات جسمی شدید برای یکی از طرفین تصادف یا سرنشینان خودروها
- در صورت ایجاد جراحاتی که به فوت فرد منجر شود
- در صورتی که یکی از طرفین حادثه یا هردوی آنها راکب موتورسیکلت باشند
- در صورتی که خسارت ایجاد شده از سقف تعهدات کروکی در بیمه شخص ثالث بیشتر باشد
- در صورتی که خودروهای طرفین تصادف از دسته‌ی خودروهای سنگین باشند
- زمانی که یکی از طرفین حادثه، مسافر یا مهمان از استان دیگری باشد (درخواست کروکی تصادف بنا به درخواست خود فرد است.)
- در صورت تصادف دو خودرو از قسمت جلوی ماشین
- در مواقعی که طرفین حادثه نسبت به نظر کارشناس بابت تشخیص مقصر اعتراض دارند
- در صورت تصادف خودرو با اشیایی چون چراغ برق، جدول و گارد ریل
- در صورت تصادف یک خودرو با خودرویی دیگر و بعد از آن برخورد با یک شیء یا درخت
- در صورت برخورد خودرو با یک جسم یا یک وسیله‌ی نقلیه ثابت
مراحل لازم برای دریافت خسارت از بیمه شخص ثالث در صورت ترسیم کروکی
- مراجعه‌ی فرد یا افراد زیان‌دیده ظرف مدت پنج روز بعد از وقوع حادثه به مرکز پرداخت خسارت
- ارائه‌ی اصل کروکی حادثه که توسط پلیس راهور ترسیم شده باشد
- ارائه‌ی اصل و کپی مدارکی مانند کارت خودرو، بیمه‌نامه و گواهینامه
- حضور بیمه‌گذار اصلی همراه با اصل بیمه‌نامه‌ی معتبر شخص ثالث
- تکمیل فرم درخواست رسیدگی به خسارت
- ارائه‌ی اصل یا تصویر گزارش کارشناس راهنمایی و رانندگی یا گزارش کارشناس هیئت منتخب قضایی
نکات مهم برای دریافت خسارت از بیمه شخص ثالث بدون کروکی
در شرایط خاص ممکن است نیازی به رسم کروکی نداشته باشید و شرکت بیمه بدون دریافت کروکی، خسارت را به افراد زیان‌دیده پرداخت کند. هرچند در رابطه با این موضوع، آیین‌نامه و مقررات داخلی شرکت‌های بیمه است که اولویت دارد. به هر ترتیب، به صورت کلی اگر تصادف فقط به خسارت مالی منجر شده باشد و مبلغ آن از میزان مشخصی کمتر باشد، نیازی به ترسیم کروکی نیست.
این مبلغ تحت‌عنوان سقف خسارت بدون کشیدن کروکی در بیمه‌نامه مشخص می‌شود. مثلا شرکت بیمه ممکن است اعلام کند که پرداخت خسارت‌های مالی زیر بیست میلیون تومان بدون نیاز به ارائه‌ی کروکی، امکان‌پذیر است. بنابراین برای مطمئن شدن از این مبلغ باید سراغ یکی از نمایندگی‌های شرکت صادرکننده‌ی بیمه‌نامه‌تان بروید.
در حالت کلی برای دریافت خسارت بیمه شخص ثالث بدون نیاز به کروکی، مراحل زیر را طی خواهید کرد:
- تکمیل فرم اعلام خسارت توسط طرفین حادثه
- ارائه‌ی بیمه‌نامه معتبر شخص ثالث هم از جانب فرد مقصر حادثه و هم از جانب فرد زیان‌دیده
- ارائه‌ی مدارک موردنیاز به خصوص مدارک هویتی مانند کارت ملی و شماره حساب و شماره شِبای فرد زیان‌دیده
- پرداخت و جبران خسارت از طرف شرکت بیمه در بازه‌ی زمانی حدودا پانزده روزه از زمان تکمیل پرونده
در مطلبی که خواندید با کروکی تصادف و همچنین انواع آن آشنا شدید. حالا به خوبی می‌دانید که تفاوت کروکی سازشی و کروکی غیرسازشی در چیست و هر کدام‌شان در چه شرایطی صادر می‌شوند. پیشنهاد می‌کنیم خواندن مطلب نحوه‌ی اعتراض به کروکی تصادف را هم در بلاگ بیمه‌شو از دست ندهید.