تامین نیازهای مالی خانواده یکی از بزرگ‌ترین دغدغه‌های سرپرستان خانوار است. در واقع هر فردی در برنامه‌ریزی‌های مالی‌اش همیشه نیم‌نگاهی به آینده دارد تا بتواند پس‌انداز و اندوخته‌ی مناسبی را برای خود و اعضای خانواده‌اش تهیه کند. بعضی از افراد سراغ افتتاح و باز کردن سپرده‌های بانکی می‌روند، بعضی دیگر خرید بیمه عمر و سرمایه‌گذاری را ترجیح می‌دهند و گروهی دیگر هم تمایل دارند تا با اندوخته‌ی فعلی‌شان در پروژه‌های سوددِه سرمایه‌گذاری کنند. در کنار تمام این روش‌ها، بسیاری از افراد هم هستند که روی حقوق و مزایای بازنشستگی حساب باز کرده‌اند و نگران کسری سابقه‌ی بیمهشان هستند تا زودتر به مرحله‌ی بازنشستگی برسند.
همان‌طور که می‌دانید به دلایل مختلفی ممکن است افراد تا رسیدن به سن بازنشستگی‌شان فاصله‌ی زیادی داشته باشند و بخواهند با خرید سابقه بیمه تامین اجتماعی، این فاصله را سریع‌تر بگذرانند. به عنوان مثال عدم پرداخت حق‌بیمه و درج نشدن نام فرد در لیست بیمه‌ی شرکت یکی از مهم‌ترین دلایلی‌ست که روی سابقه‌ی بیمه‌ی افراد تاثیر منفی می‌گذارد. به همین دلیل در ادامه‌ی این مطلب از بلاگ بیمه‌شو درباره‌ی امکان خرید سابقه بیمه تامین اجتماعی صحبت می‌کنیم تا ببینیم آیا می‌شود کسری سابقه بیمه را جبران کرد یا خیر. پس با ما و بلاگ بیمه‌شو تا انتهای این مطلب همراه باشید.
بازنشستگی با بیمه تامین اجتماعی چه شرایطی دارد؟
قبلا در بلاگ بیمه‌شو از شرایط و نحوه‌ی محاسبه‌ی حقوق بازنشستگی بیمه تامین اجتماعی نوشته‌ایم. اما به صورت خلاصه می‌توانیم بگوییم کسانی که حداقل برای مدت بیست سال تحت‌پوشش خدمات بیمه تامین اجتماعی بوده‌اند، می‌توانند برای بازنشسته شدن درخواست دهند. البته رعایت شرط سنی نیز اهمیت دارد؛ به این ترتیب که با داشتن حداقل بیست سال سابقه‌ی بیمه، خانم‌ها از پنجاه‌وپنج سالگی و آقایان از شصت سالگی به بعد می‌توانند برای بازنشستگی اقدام کنند.
البته اگر سابقه‌ی بیمه‌ی فرد به سی سال رسیده باشد، شرط سنی به چهل‌وپنج سال برای بانوان و پنجاه سال برای آقایان کاهش پیدا می‌کند. از طرف دیگر، قوانین و مقررات دیگری برای افرادی که در مشاغل سخت مشغول به کار هستند، در نظر گرفته شده است تا این افراد بتوانند در سنین کمتر و با شرایط آسان‌تری بازنشسته شوند.
به صورت کلی می‌توانیم بگوییم که اقدام برای بازنشستگی، فرایند پیچیده‌ای نیست و حتی افرادی که کمتر از ده سال سابقه‌ی بیمه دارند نیز می‌توانند برای بازنشسته شدن اقدام کند. اما آنچه که اهمیت دارد آن است که هرچقدر سالهای خدمت شما بیشتر باشد و حق‌بیمه‌تان را برای سالهای طولانی‌تری پرداخت کرده باشید، حقوق و دستمزد بازنشستگی شما بیشتر خواهد بود. در واقع هر فرد بازنشسته‌ای، متناسب با مجموع سالهای خدمتش از مزایای بازنشستگی بهره‌مند خواهد شد. به همین دلیل است که افرادی که سابقه بیمهشان به سی سال نرسیده است، به دنبال خرید سابقه بیمه و جبران کسری آن هستند.
آیا خرید سابقه بیمه تامین اجتماعی امکان پذیر است؟
اگر به سایت سازمان تامین اجتماعی مراجعه کنید و وارد حساب کاربری‌تان شوید، به راحتی به سابقه‌ی بیمه‌تان دسترسی خواهید داشت. ممکن است با مراجعه به سایت و بررسی سوابق‌تان متوجه شوید که دارای کسری سابقه هستید و کارفرما به درستی حق‌بیمه‌تان را پرداخت نکرده است. حتی ممکن است سابقه‌ی بیمه‌تان به درستی ثبت شده باشد، اما بخواهید با خرید سابقه بیمه زودتر به بازنشستگی برسید.
اگر عدم پرداخت حق‌بیمه از طرف کارفرما رخ داده باشد، می‌توانید با مراجعه به اداره‌ی کار علیه کارگاهی که در آن مشغول به فعالیت بودید، شکایت کنید تا سابقه‌ی بیمه‌تان اصلاح شود. اما اگر به فکر خرید سابقه بیمه هستید، باید بدانید که این مسیر آسان نیست و خرید سابقه بیمه تامین اجتماعی فقط در شرایطی خاص امکان‌پذیر است.
خرید سابقه بیمه چه شرایطی دارد؟
تا این‌جا می‌دانیم که در حالت عادی، برای دسترسی داشتن به مزایا و خدمات بازنشستگی بهتر است که سالهای خدمت‌تان کامل باشد و به سی سال رسیده باشد. از طرف دیگر می‌دانیم که خرید سابقه بیمه به صورت یک‌جا امکان‌پذیر نیست و باید به مرور زمان با پرداخت حق‌بیمه و درج نام‌تان در لیست بیمه‌ی کارگاه برای شما ثبت شود. اما سه حالت خاص و استثنا وجود دارد که ممکن است بتواند در تکمیل سابقه‌ی بیمه‌تان به شما کمک کند. این سه حالت به ترتیب زیر است:
- خرید بیمه سربازی: قبلا در بلاگ بیمه‌شو از امکان خرید بیمه سربازی و اضافه کردن آن به سابقه‌ی کاری‌تان نوشته‌ایم. اما به صورت خلاصه اگر سربازی‌تان را گذرانده‌اید، می‌توانید با پرداخت حق‌بیمه‌ی مربوط به مدت سربازی‌تان، آن بازه‌ی زمانی مشخص را به سابقه‌ی بیمه‌تان اضافه کنید. به عبارت ساده‌تر می‌توانیم بگوییم که سابقه سربازی شما، جزئی از سابقه‌ی بیمه‌تان خواهد بود؛ به شرط آن‌که حق‌بیمه‌ی مربوط به آن را پرداخت کنید.
- رسیدن به سن بازنشستگی: آقایانی که به شصت سالگی رسیده‌اند و همچنین بانوانی که به پنجاه‌وپنج سالگی‌شان رسیده‌اند اما هنوز سابقه‌ی بیمهشان به مرز ده سال نرسیده است، می‌توانند با پرداخت کسری سابقه‌ی بیمه، با ده سال بازنشستگی و دریافت یک‌سوم حقوق ماهانه، بازنشسته شوند.
- اشتغال افراد در شغل‌های پاره‌وقت با بیمه‌ی کمتر از یک‌ماه: افرادی که در مشاغل پاره‌وقت (مانند منشی در مطب و مراکز آموزشی) مشغول به کار بوده‌اند و از طرف کارفرما به صورت ساعتی برای ایشان حق‌بیمه محاسبه و پرداخت شده است؛ می‌توانند برای تکمیل سوابق‌شان، حق‌بیمه‌شان را به صورت کسری از ماه پرداخت کنند.
شکایت از کارفرما بابت کسری سابقه بیمه
تصور کنید در کارگاهی مشغول به کار بوده‌اید و در مدت زمان فعالیت‌تان، حق‌بیمه‌ی شما از طرف کارفرما به سازمان تامین اجتماعی پرداخت نشده است و حالا با کسری سابقه بیمه مواجه شده‌اید. در چنین موقعیتی، به دلیل آن‌که تخلف از جانب کارفرما صورت گرفته است، باید شکایتی را علیه او در اداره‌ی کار ثبت کنید. به این ترتیب که با توجه به موقعیت مکانی کارگاه، شعبه‌ی اداره‌ی کار مربوط به کارگاه را پیدا کنید و برای طرح شکایت به آن‌جا مراجعه کنید.
در جلسه‌ای که بابت رسیدگی به شکایت شما برگزار می‌شود، بهتر است تمام مدارکی که نشان‌دهنده‌ی رابطه‌ی کارگر-کارفرمایی‌ست را به همراه داشته باشید. مواردی مانند کپیِ قرارداد کار و پرینت حساب بانکی و حقوق و دستمزدهای واریزشده از مدارک مهمی‌ست که منجر به صدور رای دادگاه به نفع شما خواهد شد. بعد از صدور رای، کارفرما ملزم به پرداخت حق‌بیمه‌ی معوقه خواهد شد.
اگر همچنان حق‌بیمه از سمت کارفرما پرداخت نشد، لازم است تا رای اداره‌ی کار را به دادگستری ببرید و برای آن اجرائیه بگیرید. در ادامه با ارائه‌ی برگه‌ی اجرائیه و سایر مدارک لازم به شعبه‌ی بیمه‌ی تامین اجتماعی، می‌توانید بابت احیای سابقه‌ی بیمه‌ی معوقه‌تان درخواست دهید. از آن‌جایی که این فرایند طولانی و وقت‌گیر است، بهتر است در بازه‌های زمانی کوتاه‌مدت به سایت بیمه تامین اجتماعی مراجعه کنید و سابقه‌ی بیمه‌تان را بررسی کنید. به این ترتیب، زودتر متوجه کسری سابقه بیمه و عدم پرداخت حق‌بیمه خواهید شد و سریع‌تر می‌توانید برای احیای آن اقدام کنید.
در مطلبی که خواندید با امکان خرید سابقه بیمه تامین اجتماعی و شرایط سنی بازنشستگی آشنا شدید. همان‌طور که گفتیم، امکان بازنشستگی در سنین پایین و با سابقه‌ی بیمه‌ی کمتر نیز امکان‌پذیر است، اما هرچه سالهای بیشتری حق‌بیمه پرداخت کرده باشید؛ به مزایا و خدمات بیشتری از سازمان تامین اجتماعی در زمان بازنشستگی‌تان دسترسی خواهید داشت. از آن‌جایی که امکان خرید سابقه بیمه تامین اجتماعی به صورت یک‌جا و ناگهانی وجود ندارد، بهتر است از وضعیت سابقه‌ی بیمه‌تان در سایت تامین اجتماعی باخبر باشید و در صورت لزوم برای احیای سال‌هایی که سابقه‌ی کار داشته‌اید اما حق‌بیمه‌تان پرداخت نشده است؛ اقدام کنید.