بیمه شخص ثالث یک پوشش بیمه‌ی اجباری برای تمام وسایل نقیله‌ی زمینی موتوری اعم از ماشین و موتورسیکلت است. بیمه شخص ثالث از انواع بیمه اتومبیل است که در آن مسئولیت خسارت‌های مالی و جانی وارده به شخص یا اشخاص ثالث در حوادث رانندگی به شرکت بیمه منتقل می‌شود. نرخ بالای تصادف‌های شهری و هزینه‌های سنگین درمانی باعث شده تا بیمه شخص ثالث به عنوان حداقلی‌ترین بیمه خودرو شناخته شود. یعنی حتی اگر تمایلی به خرید بیمه بدنه ندارید، بیمه شخص ثالث را باید در سبد بیمه‌ای خود قرار دهید.
از سال ۱۳۹۹ و طبق بخشنامه‌ی بیمه مرکزی، به‌جای صدور بیمه‌نامه‌ی کاغذی تنها بیمه‌نامه‌ی الکترونیکی برای بیمه‌گذار صادر می‌شود. به این ترتیب بعد از عقد قرارداد بیمه، یک پیامک حاوی شماره‌ی بیمه‌نامه و لینک مشاهده‌ی آنلاین بیمه‌نامه برای شما ارسال خواهد شد. همین موضوع باعث شده که استعلام بیمه شخص ثالث اهمیت بیشتری پیدا کند. چرا که تنها با استعلام آنلاین بیمه شخص ثالث است که می‌توانید از آخرین وضعیت اعتبار بیمه‌نامه‌ی خودرو و جزئیات آن مطلع شوید. در این مطلب از بلاگ بیمه‌شو از اهمیت استعلام بیمه‌نامه‌ی شخص ثالث و روش استعلام گرفتن از بیمه‌نامه‌ی ثالث به کمک کد یکتا خواهیم گفت.
بیمه‌نامه الکترونیکی شخص ثالث چیست؟
بیمه‌ی شخص ثالث به عبارتی پرتقاضاترین پوشش بیمه‌ای کشور است. از یک طرف الزام قانونی و از طرف دیگر نرخ بالای حوادث رانندگی موجب شده است که تمام دارندگان وسایل نقلیه‌ی موتوری (یعنی اتومبیل و موتورسیکلت) نسبت به تهیه‌ی آن اقدام کنند. از حدود دو سال پیش، سازمان بیمه مرکزی به دلایل مختلفی همچون حفاظت از محیط‌زیست، جلوگیری از مصرف بی‌رویه‌ی کاغذ و کاهش مراجعه‌ی حضوری بیمه‌گذارها به شرکت‌ها و کارگزاران بیمه؛ صدور بیمه‌نامه‌ی کاغذی را متوقف کرد.
بیمه‌نامه‌ی الکترونیک، نسخه‌ی آنلاین بیمه‌نامه‌های کاغذی‌ست که از نظر اعتبار هیچ تفاوتی با بیمه‌نامه‌ی کاغذی ندارد. از طرف دیگر لازم نیست از نسخه‌ی الکترونیکی پرینت کاغذی تهیه کنید و هنگام رانندگی آن را همراه خود داشته باشید. چرا که در صورت دستور توقف از سمت پلیس یا وقوع حادثه، مامورین راهنمایی و رانندگی به‌راحتی و از طریق اسکن شماره پلاک خودرو می‌توانند از وضعیت بیمه‌ی ماشین‌تان استعلام بگیرند. همچنین سوابق بیمه و تخفیف عدم خسارت نیز به‌صورت الکترونیک برای شما محاسبه خواهد شد.
چرا به استعلام بیمه شخص ثالث نیاز داریم؟
به‌دلایل مختلفی باید از وضعیت بیمه و سوابق بیمه‌ای خود اطلاع داشته باشید. مثلا بعد از خرید آنلاین بیمه شخص ثالث و صدور بیمه‌نامه، لازم است از وضعیت بیمه شخص ثالث استعلام بگیرید تا از اعتبار و اصالت آن مطمئن شوید. همچنین هنگام خرید خودرو، با استعلام وضعیت بیمه‌نامه باید از بیمه بودن خودرو مطمئن شوید، چرا که خرید و فروش خودروی بدون بیمه‌ی شخص ثالث ممنوع است. اگر از محل بیمه‌ی شخص ثالث خسارتی دریافت کرده‌اید، با استعلام وضعیت بیمه‌نامه می‌توانید بررسی کنید که مبلغ خسارت پرداختی به‌درستی در سابقه‌ی بیمه‌ی خودرو ثبت شده است یا خیر. همچنین با استعلام تاریخ پایان پوشش بیمه‌ی ثالث، می‌توان برای تمدید آن برنامه‌ریزی کرد. یادتان باشد که شرکت‌های بیمه مبلغی را تحت عنوان «جریمه‌ی دیرکرد تمدید بیمه‌ی ثالث» برای بیمه‌گذارهایی که به‌موقع برای تمدید بیمه‌ی ثالث‌شان اقدام نمی‌کنند، در نظر می‌گیرد که به حق بیمه‌شان اضافه می‌شود.
کد یکتای بیمه نامه چیست؟
همان‌طور که از اسمش پیداست، کد یکتا شماره‌ای یکتا و منحصربه‌فرد است که روی بیمه‌نامه نوشته می‌شود. البته این کد ده رقمی، فقط برای بیمه‌ی شخص ثالث نیست و دارندگان تمام پوشش‌های بیمه‌ای این شماره را روی بیمه‌نامه‌ی خود خواهند دید. بیمه مرکزی کد یکتا را برای کاهش اشتباهات در روند صدور بیمه‌نامه، اطمینان از اصالت بیمه‌نامه و راحت شدن فرایند استعلام بیمه‌نامه طراحی و اجرا کرده است.
شرکت‌های بیمه ممکن است این عدد را در قسمت‌های مختلفی از بیمه‌نامه درج کنند. مثلا کد یکتای بیمه شخص ثالث ایران در پایین بیمه‌نامه نوشته شده است. اما کد یکتای بیمه البرز معمولا در ستون سمت چپ بیمه‌نامه‌ی آن درج می‌شود.
چگونه از سامانه سنهاب استعلام بگیریم؟
سنهاب کوتاه شده‌ی عبارت «سامانه‌ی نظارت و هدایت الکترونیکی بیمه» است. در واقع سامانه‌ی سنهاب یک درگاه اینترنتی است که زیرنظر بیمه مرکزی فعالیت می‌کند و به شما کمک می‌کند که از اصالت و اعتبار بیمه‌نامه‌ی شخص ثالث‌تان مطمئن شوید. برای استعلام گرفتن از بیمه‌ی شخص ثالث با کد یکتا ابتدا وارد سایت بیمه مرکزی شوید و از میز خدمات الکترونیک، گزینه‌ی استعلام اصالت بیمه‌نامه را انتخاب کنید.
سپس از نوار بالای صفحه، روی گزینه‌ی استعلام با کد یکتا کلیک کنید و در صفحه‌ای که باز می‌شود، اطلاعات زیر را وارد کنید:
- شماره یکتای بیمه‌نامه
- کد ملی بیمه‌گذار
- کد ملی استعلام‌کننده (اگر بیمه‌گذار و استعلام‌کننده یک نفر هستند، دوباره همان کد ملی را تکرار کنید.)
بعد از ورود اطلاعات، روی گزینه‌ی استعلام کلیک کنید. در صورتی که تمام اطلاعات خواسته شده را به‌درستی وارد کرده باشید، صفحه‌ی جدیدی برایتان باز می‌شود که در آن اطلاعات بیمه‌نامه‌ی شخص ثالث شما نوشته شده است. اطلاعات مهمی درباره‌ی بیمه‌نامه، مشخصات خودرو، خسارت‌های پرداختی و الحاقیه‌ها.
- اطلاعات بیمه‌نامه: کد یکتا، نام بیمه‌گر و نام بیمه‌گذار، شماره‌ی بیمه‌نامه، کد ملی بیمه‌گذار، تاریخ ثبت بیمه‌نامه، تاریخ شروع و پایان پوشش بیمه‌ای، مبلغ سرمایه
- اطلاعات خودرو: نام و مدل خودرو، شماره پلاک، شماره‌ی شاسی و شماره‌ی موتور، شماره‌ی بیمه‌نامه‌ی سال قبل، سابقه‌ی عدم خسارت مالی و جانی و حوادث راننده، مجموع تخفیف عدم خسارت، کد VIN خودرو
- الحاقیه
- میزان خسارت پرداختی از محل بیمه‌نامه‌ی شخص ثالث
اگر اطلاعاتی که در سامانه‌ی سنهاب می‌بینید با مشخصات خودرو و جزئیات بیمه‌نامه‌تان مغایرت دارد، در سریع‌ترین زمان ممکن به شرکت بیمه مراجعه کنید و موضوع را پیگیری کنید. در غیر این‌صورت ممکن است هنگام دریافت خسارت یا تمدید بیمه‌نامه با مشکلاتی روبه‌رو شوید.
استعلام سوابق سال های قبل بیمه شخص ثالث
استعلام وضعیت بیمه شخص ثالث با کد یکتا، شما را از وضعیت بیمه‌نامه‌ی فعلی‌تان مطلع می‌کند. اما برای اطلاع از سوابق بیمه‌ای ماشین‌تان لازم است مسیر دیگری را در سایت سنهاب طی کنید. البته برای استعلام سابقه‌ی بیمه‌ی خودرو، به مشخصات ماشین‌تان نیازی نیست و تنها به اطلاعات هویتی بیمه‌گذار نیاز خواهید داشت.
برای استعلام سوابق بیمه‌ی شخص ثالث وارد سایت بیمه مرکزی شوید و از میز خدمات الکترونیک، گزینه‌ی «سوابق بیمه خودرو» را انتخاب کنید. صفحه‌ای برای شما باز می‌شود که برای ادامه‌ی کار و استعلام سوابق لازم است شرایط آن را بخوانید و بپذیرید. سپس دو گزینه روبه‌روی شما خواهد بود. ثبت استعلام جدید و پیگیری استعلام. ابتدا لازم است استعلام‌تان را ثبت کنید تا کد پیگیری برای شما صادر شود. پس گزینه‌ی « ثبت استعلام جدید» را انتخاب کنید و در صفحه‌ای که باز می‌شود مشخص کنید که به سوابق کدام یک از بیمه‌های خودرو نیاز دارد؛ بیمه‌ی شخص ثالث و حوادث راننده، بیمه‌ی بدنه یا هر دوی آنها.
بعد از انتخاب نوع استعلام، کافی‌ست اطلاعات هویتی بیمه‌گذار مانند کد ملی، تاریخ تولد و شماره تلفن را ثبت کنید. بعد از ثبت اطلاعات، پیامکی برای شما ارسال می‌شود که حاوی کد تائید است. بعد از ورود کد تائید، عددی روی صفحه خواهید دید که کد پیگیری شماست. این شماره را یادداشت کنید. سپس چند دقیقه صبر کنید و دوباره به صفحه‌ی اصلی برگردید. این‌بار گزینه‌ی «پیگیری استعلام» را انتخاب کنید. در مرحله‌ی آخر کد پیگیری و کد ملی بیمه‌گذار را وارد کنید و روی گزینه‌ی «پیگیری» کلیک کنید.
در صفحه‌ی جدید، به فایل سوابق بیمه ماشین‌تان آن هم به تفکیک سال و بیمه‌نامه دسترسی خواهید داشت. در این استعلام اطلاعاتی مانند شماره‌ی بیمه‌نامه‌های سال‌های گذشته و سال فعلی، تاریخ شروع و پایان هر کدام از بیمه‌نامه‌ها، نام شرکت بیمه و وضعیت دریافت خسارت از محل هر کدام از این بیمه‌نامه‌ها قابل مشاهده خواهد بود. در صورت نیاز می‌توانید از این صفحه پرینت بگیرید و یا فایل PDF آن را در کامپیوتر خود ذخیره کنید.
در پایان
تمام دارندگان وسایل نقلیه‌ی موتوری از اهمیت داشتن بیمه شخص ثالث آگاه‌اند. اما با حذف بیمه‌نامه‌های کاغذی تنها روش اطمینان یافتن از وضعیت بیمه، گرفتن استعلام آنلاین از بیمه‌نامه‌ی شخص ثالث است. از آن‌جایی که اکثر مالکین خودرو خرید آنلاین بیمه‌ی شخص ثالث را به مراجعه‌ی حضوری ترجیح می‌دهند، آگاهی از روش استعلام گرفتن بیمه کمک می‌کند که بعد از خرید بیمه، از اصالت و اعتبار آن مطمئن شوند. همچنین مشاهده‌ی الحاقیه‌ها و خسارت‌های پرداختی از محل بیمه‌نامه‌ی شخص ثالث در سامانه‌ی سنهاب کمک می‌کند تا شاهد یکپارچگی بیشتری در ارائه‌ی خدمات از طرف شرکت‌های بیمه باشیم. از طرف دیگر، بیمه مرکزی نیز بهتر می‌تواند به فعالیت شرکت‌های بیمه نظارت کند و در نهایت، آسودگی خاطر بیمه‌گذار هم تضمین می‌شود.