فهرست مطالب
دیه مالی است که در شرع، برای جنایت غیرعمد بر نفس، عضو یا منفعت همچنین جنایت عمدی، در مواردی که قصاص امکان ندارد مقرر شده است. نرخ دیه در سال 1403 کامل برای انسان در ماه‌های غیرحرام یا عادی، یک میلیارد و دویست میلیون تومان و در ماه‌های حرام 1 میلیارد و 600 میلیون تومان تعیین شده است. نرخ دیه در سال 1403 توسط رئیس قوه قضاییه معین و اعلام شده است.
در ادامه‌ی این مقاله از بیمه شو به شرح جزئیات این موضوع می‌پردازیم.
دیه چیست؟
از مهم‌ترین انواع مجازات برای برخی از جرایم در قانون مجازات اسلامی دیه است. اگر این سوال برای شما به‌وجود آمده است که دیه چیست، لازم است این‌طور آن را تعریف کنیم: «دیه در ماده 448 قانون مجازات اسلامی تعریف شده است که براساس ماده مذکور، دیه مقدر مال معینی است که در شرع مقدس، به سبب جنایت غیرعمدی بر نفس، عضو یا منفعت یا جنایت عمدی در مواردی که به هر جهتی قصاص ندارد مقرر شده است.»
با توجه به تعریفی که از دیه ارائه شد، می‌توان گفت در صورتی که جرایم غیرعمدی نظیر تصادف سبب آسیب به جان، اعضای بدن و منافع دیگری شده باشد، طبق حکم شرع، میزانی دیه تعیین می‌شود که مجرم موظف است به شخص بزه‌دیده و یا وارثان او بپردازد. البته در موارد جرایم عمدی و ضرب و جرح نیز وجود دارد.
شیوه تعیین نرخ دیه در سال 1403
گفتیم که دیه به‌عنوان یکی از مجازات‌های پیش‌بینی‌شده در قانون مجازات اسلامی تعریف می‌شود. بعد از درک این مفهوم، در این قسمت قصد داریم درباره نحوه‌ی تعیین میزان و نرخ دیه در سال ۱۴۰۳ صحبت کنیم و مشخص کنیم جدول نرخ دیه در سال 1403 چگونه و با چه روندی معین و اعلام شده است.
جدول نرخ دیه در هرسال با سال قبل تفاوت دارد زیرا تورم در کشور اقتضا می‌کند هرسال نرخ دیه مشخصی تعیین شود و دیه‌ی سال ۱۴۰۳ هم از این قضیه مستثنی نیست. در این راستا، نرخ دیه کامل یک انسان در هر سال طبق نظر کارشناسان و با توجه به درصد تورم اعلام‌شده از جانب بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران تعیین می‌شود و در اختیار رئیس قوه قضاییه قرار می‌گیرد تا رئیس قوه قضاییه پس از موافقت، آن را به اطلاع عموم مردم برساند.
علت اهمیت اطلاع از نرخ دیه
بررسی این موضوع یعنی بررسی میزان مبلغ دیه کامل انسان در سال 1403، از آن جهت ضروری است که اولا دیه سایر اعضای بدن برمبنای آن محاسبه می‌شود و سپس محکوم به پرداخت دیه یا مسئول پرداخت باید مبلغ دیه را به نرخ روز یا همان یوم الادا بپردازد، حتی اگر سال محکومیت با سال پرداخت متفاوت باشد.
براساس نرخ دیه در سال 1403 دیه‌ی کامل انسان در این سال 1 میلیارد و 200 میلیون تومان است یعنی درصورتی‌که فرد محکوم به پرداخت دیه‌ای معادل با دیه‌ی کامل انسان شود، باید مبلغ یک میلیارد و دویست میلیون تومان دیه بپردازد که این مبلغ برای ماه‌های عادی یعنی ماه‌های غیرحرام است.
کلام آخر
دیه نوعی مجازات است و درواقع آن مالی است که مرتکب جنایت باید به فرد یا افراد زیان‌دیده از جرم یا اولیای دم او بپردازد. همیشه با توجه به نرخ تورم و شاخص اعلام‌شده توسط بانک مرکزی، نرخ دیه در هر سال توسط رئیس قوه‌ی قضاییه تعیین می‌شود که نرخ دیه در سال 1403 نیز از این قاعده مستثنی نبوده و نرخ و میزان دیه‌ی کامل انسان در این سال هم مبلغ مشخصی است که مبلغ دیه‌ی اعضا بر اساس آن محاسبه می‌شود.
به گزارش ایرنا از مرکز رسانه قوه قضاییه، به موجب ابلاغ بخشنامه رئیس قوه قضاییه به همه واحدهای قضایی و دادسراهای سراسر کشور با توجه به بررسی‌های انجام‌شده و در راستای اجرای ماده ۵۴۹ قانون مجازات اسلامی، مصوب سال ۱۳۹۲، نرخ دیه کامل در ماه‌های غیر حرام برای سال ۱۴۰۳ مبلغ ۱۲ میلیارد ریال معادل یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان تعیین شد.