اگر شرکت‌های بیمه ورشکست شوند، تکلیف بیمه عمر چه خواهد شد؟

اگر شرکت‌های بیمه ورشکست شوند، تکلیف بیمه عمر چه خواهد شد؟

با انتشار خبر ورشکستگی چند مؤسسه مالی اعتباری و کاهش نرخ سود‌های بانکی که هر از چند گاهی به گوش می‌رسند، بیمه‌های عمر به‌عنوان یک جایگزین مناسب برای سرمایه‌گذاری موردتوجه قرار گرفته‌اند. سود‌های مناسب و مزایایی نظیر پرداخت خسارت در زمان بروز حادثه، تعلق نگرفتن مالیات به سرمایه، ارائه وام بدون نیاز به وثیقه و ضامن به بیمه‌گزاران سبب شده است که این بیمه‌ها بیش از پیش مورد استقبال قرار بگیرند. اما یک سؤال مهم و نگرانی به‌جایی که در مورد بیمه‌های عمر وجود دارد، این است که اگر شرکت بیمه مربوطه در آینده ورشکست شود یا بنا به هر دلیلی منحل گردد، تکلیف بیمه‌گزاران چه خواهد بود؟ خوشبختانه قانون‌گذار تدابیر لازم را در این رابطه اندیشیده است و اگر به قوانین بیمه مرکزی ایران در رابطه با بیمه عمر مراجعه کنیم، به پاسخ این سؤال دست پیدا خواهیم کرد. در ادامه قصد داریم تا با ارائه آیین‌نامه‌ها و مواد قانونی ۳۷، ۶۰ و ۷۱ بیمه مرکزی ایران در رابطه با بیمه عمر پاسخی جامع و کامل به این سؤال مشتریان بیمه عمر بدهیم.

شرکت‌های بیمه تحت نظارت بیمه مرکزی ایران هستند.

طبق ماده ۳۷ قانون تأسیس بیمه مرکزی ایران و بیمه‌گری، ثبت هر نوع شرکت بیمه‌ در کشور، منوط به دریافت پروانه تأسیس از سوی بیمه مرکزی ایران است. پس از تأسیس هم هر نوع تغییر در اساسنامه و یا میزان سرمایه شرکت باید به تأیید بیمه مرکزی برسد و مجوز رسمی دریافت کند. بنابراین، تمام شرکت‌های بیمه‌ای که در سطح کشور مشغول فعالیت هستند، دارای مجوز رسمی از بیمه مرکزی بوده و تحت نظارت این سازمان فعالیت می‌کنند. به بیان دیگر، همان‌طور که بانک مرکزی بر فعالیت بانک‌ها نظارت می‌کند تا از بروز مشکلات مختلف جلوگیری کند و در صورت ورشکستگی بانک‌ها وارد عمل ‌شود، بیمه مرکزی نیز بر کار شرکت‌های بیمه نظارت داشته و در صورت ورشکستگی شرکت‌های بیمه برای جبران کردن ضرر مشتریان دست به‌کار می‌شود.

در جدول زیر لیست شرکت‌های بیمه دارای مجوز از بیمه مرکزی ارائه شده است. شما همچنین می‌توانید با مراجعه به سایت بیمه مرکزی لیست نمایندگی‌های بیمه مجاز را مشاهده نمایید.

* شرکت‌هایی که با ستاره مشخص شده‌اند، تنها در مناطق آزاد و ویژه فعالیت دارند.

در پرداخت مطالبات، حق تقدم با بیمه عمر است.

بر اساس ماده ۶۰ قانون تأسیس بیمه مرکزی ایران و بیمه‌گری، در صورت انحلال و یا ورشکستگی یک شرکت بیمه، بیمه‌گزاران و بیمه‌شدگان آن نسبت به سایر بستانکاران حق تقدم دارند و در میان رشته‌های مختلف بیمه نیز اولویت با بیمه‌گزاران بیمه عمر است. به بیان ساده‌تر، در صورت انحلال و یا ورشکستگی شرکت بیمه، پرداخت مطالبات بیمه‌گزاران بیمه عمر در اولویت بالا‌تری نسبت به سایر طلبکاران آن شرکت قرار دارد و شرکت بیمه ورشکسته و یا بیمه مرکزی باید قبل از تسویه هرگونه بدهی، حتی بدهی به سازمان‌های دولتی و بانک‌ها، بدهی بیمه‌گزاران بیمه عمر را پرداخت کنند. این موضوع نشانگر آن است که بیمه عمر تا چه اندازه در قانون اهمیت دارد.

بخش قابل‌توجهی از حق بیمه‌های بیمه عمر نزد سازمان بیمه مرکزی محفوظ است.

شاید شما ندانید، اما شرکت‌های بیمه نیز خود را بیمه می‌کنند که به آن «بیمه اتکایی» گفته می‌شود. شرکت‌های بیمه بخشی از حق بیمه عمر پرداخت‌شده توسط مشتریان را به شرکت بیمه دیگری پرداخت می‌کنند تا در صورت ورشکستگی یا بروز هر مشکلی، تعهدات آن شرکت به‌ویژه تعهدات بیمه‌نامه‌های عمر توسط شرکت بیمه دوم پرداخت شود.

مطابق ماده ۷۱ قانون تأسیس بیمه مرکزی ایران و بیمه‌گری، تمامی شرکت‌های بیمه‌ای که در ایران فعالیت می‌کنند، باید ۵۰% از حق بیمه‌های عمر و ۲۵% از حق بیمه‌های رشته‌های دیگر بیمه‌ای را به‌عنوان بیمه اتکایی نزد بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران به امانت بگذارند. به‌عبارت دیگر ۵۰% از حق بیمه‌ عمر و سرمایه‌گذاری که از بیمه‌گزاران دریافت می‌شود، به‌حساب بیمه مرکزی واریز می‌شود. بیمه مرکزی هم در قبال دریافت این مقدار از حق بیمه‌ها، در صورت متضرر شدن یک شرکت بیمه، به‌صورت اتکایی عمل کرده و میزان مشخصی از ضرر و زیان وارده را جبران می‌کند تا از ورشکستگی شرکت بیمه مزبور جلوگیری نماید. همچنین در شرایطی که شرکت بیمه به‌طور کلی منحل گردد نیز بیمه مرکزی مسئول حفظ حقوق بیمه‌شدگان خواهد بود. معمولاً سوابق و اسناد مربوط به تعهدات و حقوق شرکت بیمه ورشکست یا منحل شده، به صلاحدید بیمه مرکزی به یک یا چند شرکت بیمه دیگر منتقل خواهند شد تا این شرکت‌ها جهت ادامه قرارداد یا تسویه بدهی‌ها با بیمه‌گزاران همکاری کنند.

سخن آخر

تاکنون هیچ شرکت بیمه‌ای در ایران ضرر و زیان مالی به بیمه‌گزاران خود وارد نکرده است، تنها بیمه توسعه در سال ۹۳ دچار مشکلاتی گردید که با کمک بیمه مرکزی و بیمه ایران توانست به‌سرعت تمام بدهی‌ها و تعهدات خود را در قبال بستانکاران پرداخت نماید. بنابراین بیمه عمر از جمله سرمایه‌گذاری‌های بسیار کم ریسک بوده و یک انتخاب هوشمندانه به‌شمار می‌آید.