فهرست مطالب
بیمه پول رشته‌ای درمیان انواع رشته‌های بیمه‌ای است که از زیرمجموعه‌های بیمه باربری به‌شمار می‌آید. با ادامه این مطلب با بیمه‌شو همراه باشید تا بیشتر با بیمه پول آشنا شوید.
بیمه پول چیست؟
بیمه پول و اوراق بهادار بیمه ایران انواع وجوه نقدی رایج مثال اسکناس، سکه، ارز و پول غیر نقد مانند چک، سفته، تمبر، اوراق قرضه، اوراق مشارکت، شمش، سکه‌های طلا و نقره را شامل می‌شود که اگر در صندوق و یا در حال گردش باشند، با درنظر گرفتن یک‌سری شرایط تحت پوشش بیمه پول و اوراق بهاردار بیمه ایران قرار می‌گیرند.
دو زیر رشته بیمه پول
- بیمه وجوه و مسکوکات در راه یا بیمه پول در گردش:
از آنجاکه بانک‌ها، موسسات و شرکت‌ها در حین انتقال پول در شهر و از دفاتر خود به سایر واحدهای تحت حمایت دفتر مرکزی و بانک‌ها ممکن است در معرض خطراتی چون آتش‌سوزی، انفجار، سرقت مسلحانه و یا غیر مسلحانه قرار گیرند، به بیمه پول (بیمه پول در گردش) نیاز دارند؛ از این‌رو هم بیمه‌گذار تعهداتی را برعهده دارد، هم بیمه‌گر باید متوجه مسئولیت‌های خود باشد. بیمه‌گذار وظیفه دارد قبل و بلافاصله پس از حمل، تمام اطلاعات مربوطه اعم از مبدا، مقصد و میزان پول نقل‌مکان‌یافته را در اختیار بیمه‌گر بگذارد. بیمه‌گر نیز براساس اطلاعاتی که از بیمه‌گذار دریافت می‌کند، مراتب را تایید و گواهی حمل را صادر می‌نماید.
روش محاسبه نرخ حق بیمه در بیمه پول در گردش
لازم به‌ذکر است که نرخ حق بیمه، بیمه پول در گردش براساس موارد ذیل مشخص می‌گردد:
- میزان وجوه
- تعداد دفعات حمل
- مسافت
- محدوده جغرافیایی
- تمام شرایط امنیتی مانند خودروی مخصوص و افراد محافط و مسلح
- بیمه وجوه و مسکوکات در صندوق
بدیهی است که کلیه بانک‌ها، نهادها و شرکت‌ها دارای موجودی نقدی از جمله وجه نقد و اوراق بهادار و مسکوکات هستند؛ از این‌رو آنها موجودی نقدی خود را در مقابل خطرات و حوادث که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد در تمام مدت شبانه روز بیمه خواهند کرد.
خطرات و حوادث مذکور می‌توانند ناشی از موارد ذیل باشند:
- دزدی یا سرقت مسلحانه یا غیرمسلحانه با شکست حزر
- تصرف به تهدید
- تهدید خودرو حامل پول
- آتش‌سوزی
- انفجار
- سیل
- زلزله
- شورش یا اعتصاب در محدوده جغرافیایی کشور
روش محاسبه نرخ حق بیمه در بیمه وجوه و مسکوکات در صندوق
نرخ حق بیمه در این زیررشته از بیمه پول باتوجه به موارد زیر تعیین می‌گردد:
- میزان وجوه و ارزش اوراق بهادار و مسکوکات
- نوع صندوق و محل استقرار آن از نظر منطقه جغرافیایی
- محل استقرار پول
- نحوه حفاظت از صندوق (تعداد نگهبانان و محافظین ساختمان)
دو گروه اصلی از استثنائات بیمه پول و اوراق بهادار بیمه ایران
گروه اول: گروه اول متشکل خسارات ناشی از حوادث و خطراتی است که در ذیل آمده‌اند؛ البته لازم به ذکر است که درصورت توافقات انجام گرفته میان بیمه‌گر و بیمه‌گذار، این موارد ممکن است مشمول تغییراتی شود.
- اعتصاب، شورش و اغتشاش
- جنگ ( چه اعلان شده یا نشده باشد)، عملیات خصمانه، انقلاب
- بلایای طبیعی مانند زلزله، سیل، طوفان، طغیان رودخانه‌ها
- حمل وجوه در خارج از قلمرو جغرافیایی کشور ایران
- وجوه موجود در دستگاه‌های خودپرداز (ATM) خارج از محل شعبه
- خسارت‌های واردشده به صندوق محل نگهداری پول
گروه دوم: خسارات ناشی از خطرات و حوادثی که در هیچ صورتی- حتی با توافق طرفین- تحت پوشش بیمه پول قرار نمی‌گیرند که البته آنها در ادامه آمده‌اند:
- خسارات ناشی از تشعشعات اتمی و رادیواکتیوی
- تبعات ناشی از عدم صداقت و تبانی و اختلاس بیمه‌گذار و یا کارکنان
- اشتباهات صورت گرفته دفتری، حسابداری و سیستمی (کامپیوتری)
- خسارات واردشده به دفاتر حسابداری، اسناد و حساب‌های مالی
- تبعات ناشی از مصادره، توقیف، ضبط و تخریب، آن هم به دستور مقامات دولتی و شهرداری
- عدم النفع ناشی از حادثه
- نگهداری پول در محل‌هایی غیر از آنچه در شرایط خصوصی و فرم پیشنهاد مشخص‌شده
- به‌جاماندن کلیدها و یا برگه‌های حاوی شماره رمز گاو صندوق‌ها، آن هم در شرکت و محل قرار گرفتن صندوق‌ها
- خسارات ناشی از ترک پول بدون نگهبان
- خسارات ناشی از بدون حفاظ گذاشتن پول در وسیله حمل
- حمل پول با روش‌ها و وسایل نقلیه‌ای غیر از موارد مندرج در بیمه‌نامه
- سرقت وجوه از روی پیشخوان قبل از تحویل آن به تحویلدار و یا بعد از تحویل آن به مشتری
- خسارت‌های ناشی از عملیات سایبری (هک کردن یا سرقت اینترنتی)
- محتویات صندوق امانات
- خسارت‌های ناشی از کف زنی و شگردهای مشابه
- هرگونه خسارت ناشی از خطرات غیر از حوادث مندرج در بیمه‌نامه بیمه‌شده
اعلام خسارت بیمه پول و اوراق بهادار بیمه ایران
طبق قانون، بیمه‌گذار ملزم است بیمه‌گر و یا مقامات انتظامی در صورت وقوع هرگونه حادثه در جریان قرار دهد و اقدام به طرح شکایت کند؛ همچنین بیمه‌گذار در صورت وقوع حادثه باید به‌همراه داشتن تمام مدارک و میزان خسارت، ظرف مدت پنج روز به یکی از شعب شرکت بیمه مربوطه مراجعه و به‌صورت کتبی حادثه را گزارش نماید؛ در روش دوم بیمه‌گذار باید مراتب را ظرف مدت مذکور و به‌وسیله پست سفارشی به بیمه‌گر تحویل داده و دیگر مدارک درخواستی بیمه‌گر را نیز در اختیار وی قرار دهد.