همه چیز درباره شماره پلاک خودرو و انواع آن

شماره پلاک خودروها دنیای مخصوص به خودشان را دارند. ترکیب‌هایی منحصربه‌فرد از عدد و رقم‌ و حروف که کنار هم می‌نشینند و گاهی‌اوقات ترکیب‌های جالب و خاصی را پدید می‌آورند. اما شماره پلاک خودرو چیزی فراتر از یک هم‌نشینی جذاب میان حروف الفبا و اعداد است. این پلاک‌های فلزی حاوی اطلاعات مهمی‌ هستند که به شناسایی خودرو و مالک آن کمک می‌کنند.

هر کشوری قوانین و مقررات مخصوص به‌خودش را برای تهیه و نصب پلاک دارد و در بعضی از کشورها می‌توانید با پرداخت مبلغی بیشتر، شماره پلاک دلخواه خودتان را سفارش دهید. در ایران اما، داستان شماره پلاک‌ها متفاوت است.در ادامه‌ی این مطلب از بلاگ بیمه‌شو درباره‌ی انواع شماره پلاک‌ها و جزئیات مربوط به آنها خواهیم گفت. همچنین با شماره پلاک شهرها و استان‌ها و معنای کدها و حروف خاصی که در قاب پلاک درج می‌شود، آشنا خواهیم شد. با ما همراه باشید.

شماره پلاک خودرو چیست و چه کاربردی دارد؟

شماره پلاک خودرو یک قاب فلزی‌ست که در قسمت عقب و جلوی خودرو نصب می‌شود. این قاب فلزی یکی از مهم‌ترین مدارکی‌ست که به شناسایی خودروی شما کمک می‌کند. طبق قانون، تمام وسایل نقلیه‌ی جاده‌ای مانند انواع اتومبیل‌ها، اتوبوس‌ها، موتورسیکلت‌ها و… باید دارای یک شماره پلاک مشخص و منحصربه‌فرد باشند. اعداد و حروفی که داخل قاب پلاک درج می‌شوند، نشان‌دهنده‌ی همان استان و شهری هستند که ماشین به اصطلاح در آن‌جا نمره شده است.

نصب پلاک به شناسایی سریع و دقیق خودرو کمک می‌کند. از طرف دیگر، پلیس راهور و مجریان قانون می‌توانند نظارت بهتری بر اجرای قوانین راهنمایی و رانندگی و جریان ترافیک داشته باشند. در مواقع لازم نیز، با اعلام سرقت و مفقودی پلاک خودرو می‌توان برای جست‌وجوی سریع‌تر پلاک یا خودروی سرقتی اقدام کرد.

تاریخچه استفاده از پلاک در ایران

جالب است بدانید که نصب پلاک در ایران تاریخچه‌ای قدیمی‌تر از ورود خودرو به ایران دارد. اولین پلاک خودروی ایرانی در دوران وثوق‌‌الدوله نصب شد، اما نه روی یک ماشین. بلکه در آن زمان از پلاک برای شناسایی گاری‌ها و درشکه‌ها استفاده می‌شد. بلدیه یا همان شهرداری نیز بر نصب و صدور پلاک نظارت داشت.

اما اگر بخواهید از نصب اولین پلاک روی نخستین خودروی ایرانی بدانید، باید به سال ۱۳۰۵ بازگردیم. در این سال، اولین شماره پلاک برای نخستین خودرو در ایران صادر شد و همزمان شهرداری نگارش قوانین نصب و صدور پلاک در ایران را آغاز کرد. این آیین‌نامه با ۳۲ بند در سال ۱۳۰۸ آماده شد.

در آن دوران، تمام خودروها دارای پنج پلاک شدند که هر کدام از این پلاک‌ها حاوی اطلاعات مهم زیر بود:

• نام کارخانه
• شماره یا همان نمره‌ی عقب و جلو
• پلاک مالیات
• آدرس مالیاتی

با گذشت زمان و افزایش تعداد خودروها و رانندگان، دو مورد دیگر نیز به شماره پلاک‌ها اضافه شد:

• نام شهر
• چهار رقم که بالای نام شهر قرار می‌گرفت

پلاک‌هایی که این روزها در سطح شهر و خیابان می‌بینیم مربوط به طرح پلاک‌های ملی‌ست که از دهه‌ی هشتاد وارد سیستم پلاک‌گذاری شدند. این پلاک‌ها ابعاد و طرح‌هایی تازه دارند و در چیدمان‌شان از حروف و اعداد با آرایشی مشخص استفاده می‌شود.

انواع شماره پلاک خودرو در ایران

جالب است بدانید که در مجموع دوازده نوع پلاک در چهار رنگ مختلف داریم که برای انواع خودروها و موتورسیکلت‌ها صادر می‌شوند. در حالت کلی، شماره پلاک براساس نوع خودرو و محل سکونت مالک صادر می‌شود. انواع پلاک خودرو در ایران به ترتیب زیر است:

• پلاک خودروهای شخصی
• پلاک موتورسیکلت‌ها
• پلاک تاکسی
• پلاک عمومی
• پلاک دولتی
• پلاک خودروی جانبازان و معلولین
• پلاک ترانزیت
• پلاک کشاورزی
• پلاک خودروی تشریفات
• پلاک خودروی نظامی
• پلاک تاریخی
• پلاک مناطق آزاد تجاری

انواع رنگ های پلاک خودرو در ایران

• پلاک سفید: اغلب پلاک‌ها به رنگ سفید صادر می‌شوند. این پلاک‌ها به سه دسته تقسیم می‌شوند؛ پلاک‌ها با حرف «گ» که مخصوص خودروهای گذر موقت است، پلاک‌هایی با علامت ویلچر که مخصوص جانبازان و معلولان است و پلاک‌هایی که با سایر حروف الفبا برای خودروهای عادی صادر می‌شوند.
• پلاک زرد: پلاک‌های زرد برای خودروهای عمومی یا ماشین‌های کشاورزی صادر می‌شود. حرف «ک» روی پلاک با رنگ زرد نشان‌دهنده‌ی آن است که از خودروی مورد نظر در کشاورزی استفاده می‌شود. اگر حرف «ع» روی آن درج شده باشد، یعنی خودرو از ناوگان وسایل نقلیه‌ی عمومی‌ست.
• پلاک سبز: پلاک‌های سبز رنگ برای نیروی انتظامی، پلیس آگاهی، پلیس راهنمایی و رانندگی و سپاه پاسداران در نظر گرفته شده است. حروف «پ» و «ث» نیز همان حروف اختصاری‌ای‌ست که برای پلیس و سپاه در نظر گرفته شده است.
• پلاک قرمز: پلاک قرمز برای خودروهای دولتی صادر می‌شود و روی آنها از واژه‌ی «تشریفات» یا حرف اختصاصی «الف» استفاده می‌شود. اگر روی پلاک قرمز رنگ، حرف «الف» درج شده باشد؛ نشان‌دهنده‌ی آن است که خودرو از گروه خودروهای مختص به دولت است.

در کنار این چهار رنگ، به احتمال زیاد با خودروهایی با پلاک آبی‌رنگ نیز برخورد داشته‌اید. این پلاک‌ها برای خودروهایی صادر می‌شود که به سفارت‌خانه‌ها رفت‌وآمد دارند. پلاک‌های آبی با حرف انگلیسی «D» برای خودروهای سیاسی و دیپلمات‌ها صادر می‌شود. پلاک‌های آبی‌رنگ با حرف «S» نیز مخصوص خودروهای سفارت‌خانه‌ها در نظر گرفته شده است.

چه اطلاعاتی روی پلاک خودرو وجود دارد؟

همان‌طور که گفتیم، پلاک خودرو در یازده طرح مختلف صادر می‌شود. اما رایج‌ترین و پرتعدادترین آنها به پلاک خودروهای شخصی مربوط می‌شود. روی پلاک‌های شخصی اطلاعات زیر به چشم می‌خورد:

• حروف و اعداد منحصربه‌فرد مشکی روی پس‌زمینه‌ای سفید
• درج پرچم کشورمان و عبارت R. IRAN در پس‌زمینه‌ای آبی‌رنگ در سمت چپ پلاک
• درج اعداد کوچک‌تر به لاتین در قسمت پایینی قاب پلاک که نشان‌دهنده‌ی شماره پلاک به انگلیسی و تاریخ صدور پلاک است.
• درج یکی از حروف الفبا یا یکی از نمادهای مخصوص در قسمت میانی پلاک بین اعداد
• درج یک عدد دو رقمی همراه با نام «ایران» در کادر مربعی سمت راست قاب که نشان‌دهنده‌ی محل صدور پلاک است.
• یک عدد دو رقمی و یک عدد سه رقمی که در قسمت اصلی قاب پلاک درج شده است.

لیست جدول شماره پلاک شهرهای مختلف ایران

در مطلبی که خواندید با انواع شماره پلاک خودروها و جزئیات مربوط به آن آشنا شدید. در پایان پیشنهاد می‌کنیم خواندن مطلب مربوط به انتقال مالکیت پلاک به فرزند را از دست ندهید. همان‌طور که در سراسر این مطلب مشاهده کردید دنیای پلاک‌ها، دنیایی خاص و منحصربه‌فرد است که مفهومی فراتر از چند عدد و رقم ساده دارد.