طلا از جایگاه ویژهای در در سبدهای سرمایهگذاری در بورسهای مهم جهان برخوردار است و علاوهبر عوامل بنیادی، عوامل روانی وجود دارد که باعث تغییرات قیمت طلا میشود اما تا حد زیادی آنها ناشناخته یا نادیده گرفته میشوند؛ با این اوصاف، بیایید در این بخش از مطلب بیمهشو نگاهی به عوامل اصلی تغییرات قیمت طلا بیندازیم.
عواملی که بر قیمت طلا تاثیرگذار هستند
طلا یکی از سنتیترین شکلهای سرمایه گذاری بوده است؛ بهطوریکه قبل از اطلاع از هرگونه سپرده ثابت یا بازار سهام یا حتی صندوقهای سرمایهگذاری مشترک، خرید طلا و سکه یکی از روشهای مطلوب سرمایهگذاری تلقی میشده است.
لازم بهذکر است در ماههای اخیر، قیمت این مورد باارزش بهطور مداوم در حال افزایش است.
اطلاعات و دادههای اقتصادی
شاید بیشترین عامل موثر در قیمت طلا، دادههای اقتصادی مانند نرخ بیکاری، دستمزد، نرخ تولید، دادهها رشد ناخالص داخلی بر تصمیمات و همینطور سیاستهای پولی باشد که توسط فدرال کنترل میشود و میتواند بهنوبه خود بر قیمت طلا تأثیر بگذارد.
همچنین تفسیر فدرال میتواند باعث تغییر در بازارهای طلا شود. کمیته بازار آزاد فدرال که هر شش هفته یکبار جلساتی را برگزار مینماید، در مورد وضعیت اقتصاد ایالات متحده و آینده سیاستهای پولی و دادههای اقتصادی بحث میکند. اگر موضعی اتخاذ کند که نشان دهد نرخها در آینده افزایش مییابد، قیمت طلا تغییر کرده و فرصتی را سودآوری افزایش میدهد.
عرضه و تقاضا
همانند هر کالایی یا خدماتی که تقاضا و عرضه آن ارتباط مستقیمی دارند، طلا بهویژه سکه نیز با کاهش تقاضا، محدود و برعکس، افزایش تقاضا باعث افزایش عرضه میگردد؛ ازسوی دیگر عرضه بیش از حد یک کالا یا خدمات با تقاضای راکد یا ضعیف آن، میتواند قیمتها را کاهش دهد. همانطور که ذکر شد دو عامل مهمی که در طولانی مدت میتواند بر قیمت طلا و سکه تاثیر بگذارد، میزان عرضه و تقاضاست. تقاضای طلا در وهله اول تحت تأثیر درآمد قرار دارد، این جمله بدین معناست که تقاضای طلا با سطح درآمد افزایش مییابد و قیمتهای بالای طلا، مانع از خرید آن میشود. البته لازم بهذکر است که در برخی از کشورها عواملی چون فرهنگ، سنت، میل به زیبایی و همینطور میل به حمایت مالی با میزان عرضه و تقاضای طلا عجین شده است. برای مثال میتوان به کشور هند اشاره کرد که در آن، طلا همیشه از اهمیت خاصی برخوردار بوده است زیرا از آن در عروسیها و جشنها مانند جشن رنگ هند، بهعنوان علامت تجمل استفاده میشده است.
در حالی که عرضه و تقاضا برای طلا در قیمت آن نقش دارد، چندین عامل دیگر نیز تأثیر دارند که در ادامه بدان اشاره خواهیم کرد.
تورم
عامل سومی که میتواند قیمت طلا را تحت تأثیر قرار دهد، تورم یا افزایش قیمت کالاها و خدمات است؛ نرخ تورم رابطه مستقیمی با قیمت این امر دارد؛ هرچه تورم افزایش یابد، علاقه مردم نیز به سرمایهگذاری در بازارهای مالی افزایش مییابد؛ بدین ترتیب هرچه تقاضای طلا و سکه افزایش یابد، قیمت طلا و سکه نیز افزایش مییابد. نکتهای که در این راستا باید بدان توجه داشت این است که گرچه افزایش نرخ تورم باعث افزایش قیمت طلا و سکه میشود، اما کاهش نرخ تورم یا تورم بر این امر سنگینی میکند.
نوسانات قیمت دلار یا تغییرات ارزی
از آنجا که قیمت طلا به دلار وابسته است، میتوان یکی دیگر از عوامل مهم و موثر را نوسانات قیمت دلار یا تغییرات ارزی دانست. لازم بهذکر است که طلا و دلار آمریکا رابطه معکوس دارند. این عبارات بدین معناست که درصورتیکه شاخص دلار آمریکا افزایش بیابد، قیمت طلا و سکه کاهش پیدا میکند؛ در این راستا تقاضا برای خرید طلا و سکه افزایش یافته و قیمت طلا افزایش مییابد.
جالب است بدانید ضعیفترین شاخص دلار آمریکا در سال 2016 بوده است.
صندوقهای سرمایهگذاری یا صندوقهای قابل معامله مبتنی بر طلا (ETF)
صندوقهای سرمایهگذاری درواقع سبدی است که سرمایهگذاران میتوانند از طریق آن، سرمایهگذاری کنند که این نوع سرمایهگذاری، امکان افزایش نقدینگی و توانایی بالقوه گسترش خطرات خود را بر روی تعداد زیادی دارایی با حداقل هزینه فراهم میکند.
شاید بتوان گفت درمیان عوامل اصلی تغییرات قیمت طلا و سکه، صندوقهای سرمایهگذاری طلا، کمترین تأثیرگذاری بر قیمت طلا داشتهاند. بهعبارت دیگر میتوان گفت صندوقهای سرمایهگذاری طلا تاثیر غیرمستقیمی بر تغییرات قیمت طلا دارد که این جمله بدین معناست که هرچه تقاضا برای خرید واحد این نوع صندوقها افزایش پیدا کند، باعث افزایش قیمت طلا میشود ضمناینکه بالعکس این امر نیز صادق است.
بیثباتی اقتصادی و عدم قطعیت
بیثباتی اقتصادی و عدم قطعیت از عوامل اصلی تغییرات قیمت طلا و سکه بهشمار میآید و تاثیر بسیار بارزی در نوسانات قیمت طلا دارد. پرواضح است که قیمت طلا تحت تاثیر عواملی مانند عدم قطعیت سیاسی و بیثباتی اقتصادی افزایش مییابد؛ سرانجام، عامل مهم عدم اطمینان میتواند بر قیمت طلا تأثیرگذار باشد. بهزبان ساده، بورس سهام یقیناً طمع دارد و اغلب دشمن قیمت طلا و سکه است.
نکتهای که سرمایهگذاران باید بهخاطر داشته باشند، این است که عدم اطمینان مانند بسیاری از نکات آماری که در فوق ذکر شد، قابل اندازهگیری نیست؛ این مورد یک فاکتور کاملاً روانشناختی است که به سرمایهگذار وابسته است و میتواند از یک حالت به حالت دیگر متفاوت باشد.