روانشناسی علمی است که تاثیر مستقیم روی زندگی روزمره و ارتقای سلامت جامعه دارد؛ روانشناسان با مراقبت بهداشت روانی انسان‌ها، انجام روان‌درمانی و آموزش نحوه‌ی مدیریت علائم، نقش بسیار مهمی در مراقبت‌های بهداشتی ایفا می‌کنند.
از آن‌جایی که پرداختن به بحث سلامت روان در کنار سلامت جسمانی از ارکان اساسی حفظ سلامت و تندرستی است، به تازگی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی کشور در روز ملی بیمه سلامت از تحت پوشش بیمه قرار گرفتن خدمات روانشناسی خبر داده است. در ادامه‌ی این مقاله از بیمه شو به اهمیت تحت پوشش بیمه قرار گرفتن خدمات روانشناسی می‌پردازیم.
اهمیت تحت پوشش قرار گرفتن خدمات روانشناسی
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی دولت، دکتر بهرام عین اللهی، در سالن همایش‌های سازمان صدا و سیما گفت: «بسیاری از افراد جامعه نیاز به خدمات روانشناسی دارند اما به دلیل هزینه‌های زیاد این خدمات از مراجعه به روانشناسان خودداری می‌کنند. خوشبختانه با تحت پوشش بیمه قرار گرفتن خدمات روانشناسی در آینده شاهد تسهیل این امر خواهیم بود.»
وزیر بهداشت بیان کرد: «هماهنگی بین قوا به‌ویژه تلاش مجلس و کمیسیون بهداشت و درمان برای تصویب این قانون و تخصیص اعتبارات در جهت پوشش گسترده‌تر بیمه‌ها بسیار موثر بوده است.»
بیمه‌ها در درمان جسم‌محور هستند
وزیر بهداشت ابراز داشته است: «وجود ۱۸ هزار خانه‌ی بهداشت در کشور با خدمات گسترده‌ای که ارائه می‌دهند ضرورت بهداشت‌محور بودن بیمه‌ها را نشان می‌دهد. متاسفانه امروزه بیمه‌ها بیشتر درمان‌محور هستند و باید از این قالب قدیمی خارج شوند.»
وی با اشاره به این که گامهایی در جهت تقویت حوزه‌ی پیشگیری در بیمه‌ها برداشته شده است که البته هنوز کافی نیست، بیان داشت: «پیشگیری بر درمان مقدم است.»
دکتر عین اللهی در ادامه گفت: «افزایش پوشش بیمه از اقدامات بسیار خوب دولت است و باید به جایی برسیم که هیچ دارو و خدمتی خارج از پوشش بیمه انجام نگیرد.»
بیمه خدمات روانشناسی
تاکنون خدمات روانشناسی تحت پوشش بیمه نبوده است اما اکنون در سامانه‌های بیمه‌ی سلامت این اقدام صورت گرفته است. خدمات روانشناسی شامل مشاوره‌های روانشناسی و ویزیت مربوط به روانشناسی می‌شود. این خدمات گستردگی زیادی دارد. روانشناسی فردی، گروهی و خانواده در صدر لیست مهم‌ترین موضوعات خدمات روان‌درمانی هستند و تعرفه‌های اعلام شده از سوی شورای عالی بیمه تحت پوشش بیمه سلامت قرار گرفته‌اند.
چه مواردی شامل خدمات روانشناسی می‌شوند؟
دکتر علی فتحی آشتیانی رئیس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره بیان کرد: «در دستورالعمل بیمه‌ی خدمات حوزه‌ی روانشناسی، به طور مفصل به اختلالات از جمله اختلالات اوتیسم، بیش‌فعالی، اختلالات حرکتی، اسکیزوفرنی، دوقطبی، افسردگی، افسردگی اضطرابی، وسواس، انواع استرس، اختلالاتی با طیف علائم جسمانی، تغذیه، اختلالات مربوط به خواب، کج‌کاری‌های جسمی، اعتیاد و اختلالات عصب‌شناختی پرداخته و قید شده است که افراد تا چند جلسه و تا چه میزان می‌توانند از پوشش بیمه استفاده کنند.»
فتحی آشتیانی بر ضرورت افزایش پوشش‌های بیمه تاکید کرد و گفت: «بیمه‌ها در این حوزه باید پوشش بیش‌تری داشته باشند، درحالی‌که فعلا بیمه محدود به گرایش روانشناسی سلامت و بالینی است. همه می‌دانیم که بخش قابل توجهی از مخاطبان روانشناسان و مشاوران در سنین کودکان و نوجوانان یا همان دانش‌آموزان قرار دارند. برای مثال نارسایی در خواندن، نوشتن یا اختلالات حرکتی در دوره‌ی کودکی و نوجوانی اتفاق میافتد اما عمده‌ی روانشناسان و مشاورانی که به این سنین خدمات می‌دهند، گرایش تربیتی یا تحصیلی دارند. به اعتقاد من بیمه باید مشمول همه‌ی گرایش‌ها باشد. توسعه‌ی گرایش‌ها باید انجام شود تا بتوانیم شاهد کاهش مشکلات در سطح کشور باشیم.»
ایجاد فرصت شغلی برای فارغ التحصیلان روانشناسی
رئیس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره گفت: «سازمان نظام مشاوره و روانشناسی بیش از ۵۷ هزار عضو دارد و فرصت خوبی برای تعداد زیادی از آن‌ها ایجاد شده است. با این اتفاق تعداد قابل توجهی که پروانه ندارند زیر نظر آن ۲۰ هزار نفر که پروانه‌دار هستند کار می‌کنند و از این راه فرصت شغلی خوبی برای فارغ‌التحصیلان این رشته‌ها فراهم می‌شود.» وی همچنین افزود: «در حال حاضر همکاران در سراسر کشور با گرایش‌های بالینی و سلامت، گواهی بیمه را در اختیار بیماران قرار می‌دهند. البته هنوز کسر هزینه‌ی بیمه داخل کلینیک‌ها انجام نمی‌گیرد ولی به بیمار گواهی داده می‌شود تا درصد بیمه را از شرکت بیمه‌کننده دریافت کند.»
بیمه سلامت روان سرمایه‌گذاری محسوب می‌شود
کیومرث سرمدی واله، عضو هیات رئیسه کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی، خدمات روانشناسی، مشاوره و مسائل مرتبط با روان جامعه را از اولویت‌های امور کشور نام برد و بیان کرد: «با توجه به پیچیدگی‌های خاص زندگی در عصر مدرنیته، باید به موضوعات به‌طور تخصصی نگاه کرد و خدمات تخصصی در حوزه‌ی بهداشت روان، زیرساخت لازمی است که هرچقدر برای آن هزینه شود، درواقع سرمایه‌گذاری شده است.» سرمدی واله افزود: «نسلی که سبک زندگی مناسب و صحیح داشته باشد، مهارت‌های زندگی را فرا بگیرد و با استفاده از دانش روانشناسان و جامعه‌شناسان چالش‌های زندگی و تسلط بر حل مسائل را به طرق علمی دنبال کند، می‌تواند به همان اندازه در بهرهوری اجتماعی موثر عمل کند. استفاده از خدمات روانپزشکی و روانشناسی و ایجاد فرهنگ گرفتن مشاوره به دلیل هزینه‌های بالای آن تاکنون اولویت مردم نبوده است و امیدواریم با ورود بیمه‌ها به این حوزه شاهد بهبود اوضاع باشیم.»
کلام آخر
روانشناسی فردی، گروهی و همچنین روانشناسی خانواده، مهم‌ترین خدمات روان‌درمانی هستند که از اهمیت فراوانی برای بهداشت روانی جامعه برخوردارند. اخیرا طرحی تصویب شده است که این خدمات همچون دیگر خدمات درمانی تحت پوشش بیمه قرار بگیرند و بهره‌مندی از آن برای عموم مردم جامعه ممکن شود.