مسئله‌ی خدمت سربازی و داشتن معافی یا کارت پایان خدمت یکی از دغدغه‌های اساسی افراد مشمول است. سال‌هاست که داشتن یا نداشتن کارت پایان خدمت چالش‌های زیادی را برای افراد مشمول به همراه دارد و گاهی اوقات موانع متعددی را پیش پای آنها می‌گذارد. به هر حال چه دوست باشیم و چه به آن اعتراض داشته باشیم؛ خدمت سربازی اجباری است و افراد مشمولی که هنوز سربازی‌شان را نگذارنده‌اند، با محدودیت‌های مختلفی دست به گریبان خواهند بود. رفتن به سفر خارجی یا مهاجرت به کشوری دیگر، اشتغال و حتی دریافت بیمه بیکاری از مهم‌ترین مواردی‌ست که به کارت پایان خدمت نیاز دارد.
از آن‌جایی که اشتغال و محاسبه‌ی حق‌بیمه و همچنین دریافت بیمه بیکاری در زمان فراغت از کار از موضوعات مهمی‌ست که ذهن بسیاری را به خود درگیر کرده است، در ادامه‌ی این مطلب از بلاگ بیمه‌شو درباره بیمه بیکاری و شرط ارائه‌ی کارت پایان خدمت برای تشکیل پرونده‌ی بیمه بیکاری می‌گوییم. پس اگر مسئله‌ی سربازی و بیمه بیکاری یکی از اولویت‌ها و دغدغه‌های شماست، تا پایان این مطلب با ما و بلاگ بیمه‌شو همراه باشید.
لزوم داشتن کارت پایان خدمت برای استخدام
در سال‌های گذشته، سخت‌گیری‌های بیشتری نسبت به استخدام افراد مشمول خدمت سربازی وجود داشت. در واقع کارت پایان خدمت مانند برگه‌ی عبور و مجوزی بود که به آقایان اجازه می‌داد تا مانند یک فرد عادی در اجتماع از حق و حقوقی مانند سفر، مهاجرت و کار برخوردار باشند. به عنوان مثال شرط اصلی بسیاری از شرکت‌ها برای استخدام آن بود که فرد موردنظر خدمت سربازی‌اش را گذرانده باشد و یا از آن معاف شده باشد. در واقع شرکت‌ها ترجیح می‌دادند تا برای مدتی طولانی‌تر به دنبال کارمند واجد شرایط بگردند اما افراد فاقد کارت پایان خدمت را استخدام نکنند.
از طرف دیگر، مسئله‌ی حق‌بیمه و بیمه بیکاری یکی دیگر از مسائل و دغدغه‌های مهم کارمندانِ مشمول بود. اما پیش از آن‌که وارد جزئیات آن شویم، باید با هم بررسی کنیم که بیمه بیکاری به چه کسانی تعلق می‌گیرد و چرا مشمولین سربازی نمی‌توانند بدون ارائه‌ی کارت پایان خدمت از حقوق و مقرری بیکاری تامین اجتماعی برخوردار باشند.
بیمه بیکاری به چه افرادی تعلق می گیرد؟
- بیمه‌شدگانی که در گروه بازنشستگان تامین اجتماعی، از کارافتادگان کلی، صاحبان مشاغل آزاد، بیمه‌شدگانِ اختیاری و اتباع خارجی قرار نداشته باشند؛ در حالت پیشفرض می‌توانند واجد شرایط برای دریافت مقرری بیمه بیکاری باشند.
- فردی که به معنای واقعی کلمه از کار بیکار شده باشد، واجد شرایط دریافت بیمه و حقوق بیکاری خواهد بود. این عبارت به آن معناست که اگر فردِ بیمه‌شده‌ای بدون میل و اراده‌ی خودش و از جانب کارفرما اخراج یا تعدیل نیرو شده باشد یا قراردادش تمدید نشده باشد و در نتیجه نامش از لیست بیمه‌ای شرکت حذف شده باشد، مشمول دریافت بیمه بیکاری خواهد بود.
- فرد بیکار باید حداقل دارای سابقه‌ی شش ماه پرداخت حق‌بیمه باشد.
- فرد بیمه‌شده حداکثر ظرف مدت سی روز از شروع تاریخ بیکاری، باید موضوع را به واحد کار و امور اجتماعی اطلاع داده باشد و آمادگی‌اش را نزد این واحد نسبت به اشتغال در کار تخصصی خود یا کاری مشابه با آن اعلام کرده باشد.
بنابراین تصور کنید که در یک شرکت مشغول به کار هستید و حق‌بیمه‌ی سهم کارگر و کارفرما برای شما پرداخت می‌شود. ناگهان با اتمام اعتبار قراردادتان، کارفرما به شما ابلاغ می‌کند که برنامه و تصمیمی برای تمدید قرارداد با شما ندارد و با پایان اعتبار قرارداد کار باید محیط را ترک کنید. در چنین حالتی، شما می‌توانید برای دریافت بیمه و حقوق بیکاری اقدام کنید تا در مدت زمانی که به دنبال کار و منبع درآمد جدید هستید، بتوانید تا حدودی از پس هزینه‌های زندگی‌تان برآیید.
بیمه بیکاری در چه صورتی قطع خواهد شد؟
ممکن است با خودتان تصور کنید که بهتر است با مقرری بیمه بیکاری به زندگی‌تان ادامه دهید و سراغ پیدا کردن شغل تازه نروید. چرا که مدت زمان بیکاری در سابقه‌ی بیمه‌تان لحاظ خواهد شد. از طرف دیگر، هم مقرری بیمه بیکاری را دریافت خواهید کرد و هم نیازی به پرداخت حق‌بیمه‌ی سهم کارگر نیست. و چه چیزی بهتر از این؟
خبر ناخوشایند آن است که شما نمی‌توانید تمام سال‌های کارمندی‌تان را با رد شدن بیمه بیکاری بگذرانید. برای درک بهتر دلیل این مسئله، بهتر است نگاهی به شرایط قطع مقرری بیمه بیکاری بیندازیم تا ببینیم در چه حالت‌هایی مقرری بیکاری به فرد بیمه‌شده پرداخت نخواهد شد.
- فرد بیمه‌شده دوباره مشغول به کار شود و نام او در سیستم حسابداری شرکت دیگری برای پرداخت حق‌بیمه وارد شود.
- فرد بیمه‌شده از دنیا برود.
- فرد بیمه‌شده و بیکار بدون دلیل موجه در دوره‌های کارآموزی یا سوادآموزی شرکت نکند.
- فرد بیمه‌شده، مشمول استفاده از مستمری بازنشستگی با از کارافتادگی کلی شود.
- شرایط بازگشت به شغل اولیه با دریافت مزد ایام بلاتکلیفی برای فرد بیمه‌شده فراهم شده باشد.
- مدت زمان استحقاقی فرد بیمه‌شده برای دریافت مقرری بیمه بیکاری به پایان رسیده باشد.
ارائه کارت پایان خدمت برای تشکیل بیمه بیکاری الزامی است؟
با در نظر گرفتن تمام شرایط جاری شدن و قطع مقرری بیمه بیکاری، تکلیف مشمولین خدمت سربازی چه خواهد شد؟ آیا فردی که دوره‌ی سربازی‌اش را نگذرانده است اما از کار، بیکار شده است؛ می‌تواند برای دریافت بیمه بیکاری اقدام کند؟ پاسخ آن است که مشاورین حقوقی و کارشناس‌های بیمه ممکن است راه‌های مختلفی را برای دریافت بیمه بیکاریِ مشمولین سربازی به شما پیشنهاد کنند، اما واقعیت آن است که تمام این روش‌ها غیرقانونی است و ارائه‌ی کارت پایان خدمت یکی از شروط لازم برای دریافت مقرری بیکاری به حساب می‌آید.
در واقع طبق رای هیئت عمومی دیوان عدالت اداری، بخشنامه‌ی وزارت کار برای تشکیل پرونده‌ی بیمه بیکاری همچنان و مانند سابق پابرجاست و بیمه‌شدگانِ آقا باید کارت پایان خدمت یا کارت معافیتِ تائیدشده‌شان را برای دریافت مقرری بیکاری ارائه دهند. مهم‌ترین دلیلی که از پرداخت مقرری بیکاری به مشمولین جلوگیری می‌کند آن است که طبق قانون، بیمه بیکاری و مقرری مربوط به آن، به کسانی تعلق پیدا می‌کند که تابع قوانین کار باشند و مشمولینی که دوره‌ی سربازی‌شان را نگذرانده‌اند، احکام و قوانین کار درباره‌ی آنها صدق نمی‌کند.
از طرف دیگر استخدام افراد فاقد کارت پایان خدمت یا کارت معافیت در وزارت‌خانه‌ها و شغل‌های دولتی، موسسات، مراکز خصوصی و کارگاه‌های مختلف به کلی ممنوع است. به این ترتیب شرکت یا کارگاهی که اقدام به استخدام افراد مشمول خدمت سربازی می‌کند، در واقع مرتکب تخلف شده است و از ابتدا نباید نسبت به استخدام چنین افرادی اقدام می‌کرد.
در مطلبی که خواندید با جزئیات ارائه‌ی کارت پایان خدمت برای تشکیل پرونده‌ی بیمه بیکاری آشنا شدید. همان‌طور که گفتیم بدون داشتن کارت پایان خدمت یا کارت معافیت از سربازیِ تائیدشده نمی‌توان برای تشکیل پرونده بیکاری و دریافت مقرری آن اقدام کرد. شاید تنها راهکار بیمه‌ای مناسب و کارآمد برای جبران هزینه‌های دوران بیکاری، خرید بیمه عمر و سرمایه‌گذاری باشد.
مزایای بیمه‌نامه‌ی عمر به شما کمک می‌کند تا در زمان نیاز از محل اندوخته‌تان وام دریافت کنید یا بیمه‌نامه‌تان را بازخرید کنید. بنابراین چه دوران سربازی‌تان را به پایان رسانده‌اید و چه به دنبال به تعویق انداختن آن هستید، پیشنهاد می‌کنیم خرید بیمه عمر را جدی بگیرید و از همین سال‌های جوانی به فکر تامین آتیه‌ی زندگی‌تان باشید.