تصادفهای منجر به جرح و فوت از بدترین انواع تصادفها هستند که گاهیاوقات وقوع آنها ناگزیر است و حتی ماهرترین رانندهها را هم دچار خسارت و زیان میکند. بهترین کار در زمان وقوع چنین تصادفهایی، ترک نکردن صحنهی حادثه و تماس گرفتن با اورژانس است. در ادامه نیز باید با پلیس تماس گرفت تا برای بررسی صحنهی جرم و ترسیم کروکی و تشخیص مقصر در محل حادثه حاضر شود.
البته در پسزمینهی تمام این اقدامات، باید تا حد امکان، تنش و اضطراب را کنترل کرد و برای مدیریت بحران قدم برداشت. از آنجایی که تصادفهای منجر به جرح و فوت دارای جنبهی قضایی و کیفری هم هستند، باید با تدبیر و حساسیت بیشتری تصمیمگیری کرد.
به همین بهانه، در ادامهی این مطلب از بلاگ بیمهشو از تصادفهای منجر به فوت و احکام قضایی مربوط به آن میگوییم. همچنین به شما خواهیم گفت که خرید بیمه شخص ثالث چگونه میتواند از شما دربرابر پرداخت دیه و غرامت حمایت کند. پس برای آشنایی بیشتر با پوششهای بیمه شخص ثالث در تصادفهای منجر به فوت، تا پایان این مطلب با ما و بلاگ بیمهشو همراه باشید.
آیا تصادف های منجر به فوت همیشه با مجازات زندان همراه است؟
جان و سلامت انسانها ارزشمند است و در موقعیتهای مختلف و بحرانی، همیشه اولویت با نجات دادن جان افراد خواهد بود. به همین خاطر وقتی تصادفی رخ میدهد که در آن شخص یا اشخاصی، جانشان را از دست میدهند؛ مجازات فرد مقصر دارای دو جنبهی عمومی و خصوصی خواهد بود. جنبهی خصوصی جرم به همان شکایت و مطالبهی خانوادهی اولیای دم محدود میشود. اما جنبهی عمومی جرم میتواند با مجازات حبس یا جزای نقدی برای رانندهی مقصر حادثه همراه باشد.
تعیین مجازات برای جنبهی عمومی جرم برعهدهی قاضی خواهد بود و با در نظر گرفتن جزئیات پرونده و همچنین سابقهی قضایی رانندهی مقصر حادثه، مجازات را تعیین خواهد کرد.
جنبه عمومی جرم در تصادف های منجر به فوت چیست؟
در ابتدا باید به این نکته اشاره کنیم که تصادفهای منجر به فوت، قتل غیرعمد به حساب میآیند. بنابراین مجازات آن قصاص نفس نخواهد بود. اما طبق قانون مجازات اسلامی، برای رانندهی مقصر حادثه مجازات نقدی یا حبس در نظر گرفته میشود که جزئیات آن به شرح زیر است.
مجازات حبس برای تصادف های منجر به فوت
طبق قانون مجازات اسلامی، هر زمان که بیاحتیاطی، بیمبالاتی و رعایت نکردن قوانین یا حتی عدم مهارت راننده باعث وقوع تصادف منجر به فوت شود؛ از حداقل سه ماه تا حداکثر سه سال حبس بابت جنبهی عمومی جرم، برای راننده در نظر گرفته میشود. از طرف دیگر، از آنجایی که این مجازات بابت جنبهی عمومی جرم است و با تشخیص قاضی مشخص میشود، امکان تخفیف در مدت زمان حبس با در نظر گرفتن شرایط زیر میتواند امکانپذیر باشد:
- بررسی سابقهی فرد مقصر و عدم وجود سوءسابقه و سابقهی محکومیت
- جلب رضایت اولیای دم
- اقدامات فرد مقصر حادثه بعد از وقوع جرم (مانند ماندن در صحنه و کمک برای اعزام اشخاص آسیبدیده به بیمارستان یا فرار از صحنه)
پرداخت دیه به اولیای دم در تصادف های منجر به فوت
پرداخت دیه به اولیای دم در بخش جنبهی خصوصی جرم باید بررسی شود. زمانیکه امکان قصاص وجود نداشته باشد (مانند تصادف منجر به فوت) و یا آنکه اولیای دم حق قصاص داشته باشند اما از آن بگذرند و طلب دیه کنند؛ فرد مقصر حادثه باید برای پرداخت دیه و غرامت اقدام کند. در اینجا باید به چند نکتهی مهم توجه کنیم:
- مصالحه با اولیای دم و بخشودن دیه، منجر به حذف جنبهی عمومی جرم نمیشود. یعنی حتی اگر خانوادهی متوفی از حقشان بابت دریافت دیه بگذرند، باز هم مجازات جنبهی عمومی جرم اعمال خواهد شد و قاضی دربارهی آن تصمیمگیری خواهد کرد. البته این اتفاق، میتواند باعث تخفیف در مدت حبس شود.
- بخشودن دیه، هیچ حق اضافهای را برای خانوادهی متوفی ایجاد نمیکند. به عنوان مثال اولیای دم نمیتوانند به جای دریافت دیه از قاضی بخواهند تا مدت زمان حبس را طولانیتر کند.
- پوششهای جانی بیمه شخص ثالث، مسئولیت پرداخت دیه را برعهده میگیرند. درواقع حوزهی مسئولیت بیمهنامهی شخص ثالث، در محدودهی جنبهی خصوصی جرم تعریف میشود.
- اگر خودروی فرد مقصر به تازگی خرید و فروش شده باشد، اما مالک جدید (همان رانندهی مقصر) برای تعویض پلاک اقدام نکرده باشد؛ از نظر مراجع قانونی، دارندهی پلاک مسئول حادثه است. مگر آنکه با ارائهی سند و مدرک اثبات کند که خودرو را به فروش رسانده است. به همین دلیل است که تعویض پلاک یکی از مهمترین کارهاییست که باید در زمان نقلوانتقال خودرو انجام شود.
مجازات تصادف های منجر به فوت بدون گواهینامه
قبلا در بلاگ بیمهشو از تصادف بدون گواهینامه و انواع مختلف آن نوشتهایم. اما اگر راننده گواهینامهی متناسب با وسیلهی نقلیهاش را نداشته باشد و رانندگیاش به تصادف و فوت منجر شود؛ مجازات سنگینتری برای او در نظر گرفته میشود. یعنی رانندهی بدون گواهینامه باید مجازات سنگینتری را نسبت به رانندهای که گواهینامه دارد، از سر بگذراند.
در چنین شرایطی قاضی میتواند مجازات جنبهی عمومی جرم را تا پنج سال افزایش دهد. البته باید به خاطر داشته باشیم که نداشتن گواهینامه به معنای نگذراندن دورههای آموزشی و قبول نشدن در امتحان رانندگیست. در غیر اینصورت، رانندهای که گواهینامه دارد ولی در زمان رانندگی آن را به همراه نداشته است، مشمول این مجازات نخواهد شد. همچنین رانندهای که از تاریخ اعتبار گواهینامهاش گذشته باشد و آن را به موقع تمدید نکرده باشد، باز هم مشمول مجازات رانندگانِ بدون گواهینامه نخواهد شد.
مجازات فرار از صحنه ی جرم در تصادف های منجر به فوت
اگر رانندهی مقصر حادثه به هر دلیلی، بعد از وقوع حادثه صحنهی جرم را ترک کند و به اصطلاح فرار کند؛ مجازات سنگینتری برای او در نظر گرفته میشود. قاضی میتواند به دلیل فرار راننده از صحنه، مدت زمانی بیش از دو سوم مدت زمان حبس مشخصشده را به مجازات او اضافه کند و به این ترتیب، رانندهی مقصر حادثه مدت زمان بیشتری را در حبس میگذراند.
سقف پوشش های جانی بیمه شخص ثالث در تصادف منجر به فوت چقدر است؟
همانطور که میدانید، بیمه شخص ثالث یک بیمهنامهی اجباریست که برای جبران خسارتهای مالی و جانی وارد شده به اشخاصِ ثالثِ زیاندیده در تصادف، طراحی شده است. سقف تعهدات پوشش جانی به توافق بین شرکت بیمه و بیمهگذار بستگی دارد؛ اما در حالت عادی این مبلغ برابر با دیهی کامل یک مرد کامل مسلمان در یکی از ماههای حرام سال خواهد بود، مبلغی که براساس نرخ دیه در سال 1401 برابر با هشتصد میلیون تومان در نظر گرفته شده است. اما سوالی که مطرح میشود آن است که نحوهی محاسبهی دیه در چنین شرایطی به چه شکلی خواهد بود؟
اگر متوفی در صحنهی حادثه جانش را از دست نداده باشد و صدمات متعددی دیده باشد که در ادامه، همین صدمات منجر به از دست رفتن جان او شود؛ اگر تعداد این صدمات زیاد باشد و مرگ در نتیجهی آسیبهای بیشتر و نقص عضو اتفاق بیفتد، تنها دیه نفس باید پرداخت شود. اما اگر فوت در اثر بعضی از صدمات باشد، دیه صدمات مسری با دیهی فوت تداخل پیدا میکند و به صورت جداگانه محاسبه خواهند شد.
پوششهای جانی بیمه شخص ثالث، شرکتهای بیمه را موظف به پرداخت دیه خواهند کرد. اما نکتهی مهم آن است که مبلغ دیه باید توسط قاضی در پرونده درج شود تا مبنای پرداخت شرکت بیمه قرار بگیرد. در غیر اینصورت، بیمهگر هزینهای را بابت دیه پرداخت نخواهد شد. همچنین هزینههای مازاد مانند هزینههای بیمارستانی و هزینهی درمان نیز میتواند به پوششهای شرکت بیمه اضافه شود.
یعنی با توجه به رای هیئت عمومی شعب حقوقی دیوان عالی کشور، هزینههای مازاد از محل بیمه شخص ثالث قابل مطالبه خواهند بود. در مطلبی که خواندید با جزئیات تصادف منجر به فوت و همچنین پوشش فوت در بیمه شخص ثالث آشنا شدید.
از آنجایی که بیمه شخص ثالث یک بیمهنامهی مهم و اجباریست و از طرفی تنها بیمهنامهایست که در شرایطی مثل تصادف و پرداخت دیه از شما حمایت میکند، بهتر است همین حالا نگاهی به تاریخ تمدید بیمهنامهتان و سقف تعهداتش بیندازید. اگر موعد تمدید آن نزدیک است، فراموش نکنید که میتوانید خرید و تمدید بیمه شخص ثالث را به صورت آنلاین از طریق سایت بیمهشو انجام دهید.