بیمه بدنه
در بیمه بدنه، شرکت بیمه در صورت آسیب دیدن وسیله نقلیه با توجه به مفاد قرارداد بسته شده، مبلغی را به عنوان خسارت پرداخت خواهد کرد. بیمه بدنه اجباری نیست، اما عموما دارندگان وسایل نقلیه برای جبران خساراتی که تحت پوشش بیمه ثالث نمیباشد، این بیمه نامه را خریداری میکنند. همچنین میتوان با خرید پوششهای اضافی برای بیمه بدنه، ریسک حوادث ناخواسته دیگری را که ممکن است ایجاد شود را کاهش داد.
پوششهای اصلی بیمه بدنه
- هرگونه حادثه و تصادف با خودروی دیگر یا جسم ثابت و متحرک
- سقوط، واژگونی، آتشسوزی، صاعقه و انفجار
- سرقت کلی خودرو (مربوط به دزدیده شدن خودرو و آسیبهای وارد شده به وسایل اصلی خودرو یا وسایل اضافی درج شده در بیمهنامه در زمان سرقت)
- خسارتی که در جریان نجات و یا انتقال خودرو خسارت دیده به آن وارد شود.
- در صورت بروز خطرات اصلی، خسارت باتری و لاستیکهای خودرو هم تا ۵۰ درصد قیمت نو قابل پرداخت است.
پوششهای اضافی بیمه بدنه
از مزایای بیمه بدنه آگاهی و انتخاب درست پوششهای اضافی میباشد. پوششهای اضافی بیمه بدنه در حقیقت برای جبران خسارتهایی میباشد که ممکن است به هر دلیلی اتفاق بیافتد ولی جزو پوششهای اصلی بیمه بدنه اتومبیل نباشد. پوششهای اضافی بیمه بدنه عبارت است از:
– پوشش سرقت در جای قطعات: در این پوشش خسارت ناشی از دزدی وسایل و قطعات اتومبیل در حالت توقف جبران میشود.
– پوشش ایاب و ذهاب: اگر خودرو به دلیل حادثه قابل استفاده نبوده و برای تعمیر در تعمیرگاه متوقف باشد، روزانه مبلغی به عنوان هزینه ایاب و ذهاب به بیمهگزار پرداخت میشود. در این پوشش حداکثر مدت زمان پرداخت هزینه ۳۰ روز است.
– پوشش شکست شیشه: از طریق این پوشش خسارت ناشی از شکست شیشه که به علت تغییر دما یا متراکم شدن هوای داخل خودرو رخ دهد، جبران میشود.
– پوشش نوسانات قیمت: در بیمه بدنه پرداخت خسارت بر اساس ارزش واقعی خودرو در زمان خرید بیمه نامه انجام میشود. در صورتی که ارزش خودروی شما در مدت بیمه افزایش پیدا کرده و از قیمت درج شده در بیمه نامه بیشتر شده باشد، با استفاده از پوشش نوسانات قیمت میتوان خسارت را به ارزش روز خودرو دریافت کرد.
– پوشش بلایای طبیعی: در این پوشش خسارتهای ناشی از خطرات طبیعی مثل زلزله، سیل و آتشفشان توسط شرکت بیمه جبران میشود.
– پوشش رنگ، مواد شیمیایی و اسید پاشی: با داشتن این پوشش، همه خسارتهای ناشی از پاشیده شدن مواد اسیدی و یا رنگ و مواد شیمیایی بر روی بدنه خودرو تحت پوشش قرار میگیرد.
– پوشش ترانزیت (خارج از کشور): این پوشش مربوط به خطراتی است که خارج از مرزهای کشور به وسایل نقلیه وارد میشود.
– پوشش حذف فرانشیز: همانطور که میدانید پرداخت بخشی از خسارت بر عهده بیمهگزار است که به آن فرانشیز میگویند. با خرید پوشش حذف فرانشیز، میتوان خسارتهای به وجود آمده را به صورت کامل از شرکت بیمه دریافت کرد.
– پوشش کشیدن میخ: در این پوشش خسارات ناشی از کشیدن میخ و ایجاد خط و خش بر روی خودرو با اجسام تیز جبران میشود. البته باید توجه داشت که این پوشش فقط در بیمه بدنه ایران ارایه میشود.
– پوشش هزینه توقف خودروهای بارکش و اتوکار: این پوشش مختص به خودروهای بارکش و اتوکار است و توسط بعضی از شرکتهای بیمه ارایه میشود. در این پوشش در صورتی که خودرو به علت خطرات تحت پوشش بیمه بدنه قابل استفاده نباشد و در تعمیرگاه متوقف بماند، خسارتی به صورتی روزانه به آن پرداخت میشود.
خسارتهایی که تحت پوشش بیمه بدنه نیستند:
- خسارتهای ناشی از جنگ، شورش، اعتصاب و یا تهاجم
- خسارتهای مستقیم و غیر مستقیم ناشی از انفجارهای هسته ای
- خسارتهایی که عمدا توسط بیمهگزار، ذینفع به وسیله نقلیه بیمه شده وارد شود
- خسارتهای وارده به موضوع بیمه حین گریز از تعقیب پلیس و مقامات انتظامی (مگر آنکه عمل گریز توسط اشخاص غیرقانونی باشد.)
- در صورتی که راننده هنگام وقوع حادثه فاقد گواهینامه رانندگی باشد یا گواهینامه رانندگی وی باطل شده باشد (اتمام اعتبار گواهینامه در حکم باطل شدن آن نیست.) و یا مطابق با مقررات راهنمایی و رانندگی، گواهینامه راننده برای رانندگی متناسب نباشد.
- خسارتهای ناشی از حوادثی که طبق گزارش مقامات ذیصلاح به علت مصرف مشروبات الکلی و یا استعمال مواد مخدر یا روان گردان توسط راننده به وجود آمده باشد.
- خسارتهای ناشی از بکسل کردن وسیله نقلیه دیگر (مگر آنکه مجاز به انجام این کار بوده و اصول و مقررات ایمنی را رعایت کرده باشد.)
- خسارتهای وارده به وسایل و دستگاههای الکتریکی و الکترونیکی وسیله نقلیه در صورتی که ناشی از نقص و خرابی در کارکرد آنها باشد.
- خسارتهایی که به علت حمل بار بیش از حد مجاز به وسیله نقلیه وارد شود.
محاسبه بیمه بدنه
در محاسبه بیمه بدنه عوامل مختلفی تاثیرگذار هستند. از جمله:
– پوششهای اضافی بیمه بدنه: به ازای انتخاب هر کدام از پوششهای اضافی، مبلغی به بیمهنامه بدنه افزوده خواهد شد. پس هرچه در زمان خرید بیمه بدنه پوششهای اضافی بیشتری را انتخاب کنیم، قیمت بیمه بدنه بیشتر میشود.
– ویژگیهای وسیله نقلیه: منظور از ویژگیهای وسیله نقلیه فاکتورهایی مثل ارزش خودرو، سال ساخت خودرو، نوع خودرو و کاربری خودرو است که هر کدام از این فاکتورها به صورت مستقیم بر قیمت بیمه بدنه تاثیرگذار هستند.
– تخفیفهای بیمه بدنه: تخفیفهایی مثل تخفیف عدم خسارت، تخفیف خودروی صفر کیلومتر، تخفیف خرید نقدی، تخفیف ارزش خودرو و غیره نیز میتواند بر روی قیمت نهایی بیمه بدنه تاثرگذار باشد.
انواع تخفیفهای بیمه بدنه
– تخفیف وسیله نقلیه صفر کیلومتر: تخفیف وسیله نقلیه صفر کیلومتر بین ۲۰ تا ۳۰ درصد در نظر گرفته میشود.
– تخفیف عدم خسارت: این تخفیف به ازای تعداد سالهایی که از بیمه بدنه خود استفاده نشده باشد، به آن وسیله نقلیه تعلق میگیرد. تخفیف عدم خسارت در اکثر شرکتهای بیمه ۴ ساله و در برخی دیگر ۵ ساله اعمال میشود. ترتیب تخفیف عدم خسارت بیمه بدنه در جدول زیر قابل مشاهده است:
تخفیف بیمه بدنه |
سال اول |
سال دوم |
سال سوم |
سال چهارم |
سال پنجم |
اغلب شرکتهای بیمه |
۲۵% |
۳۵% |
۴۵% |
۶۰% |
بیشتر شرکتهای بیمه تخفیف را ۴ ساله اعمال میکنند. |
برخی شرکتهای بیمه |
۳۰% |
۴۰% |
۵۰% |
۶۰% |
۷۰% |
– تخفیف نقدی: این تخفیف مربوط به پرداخت نقدی حق بیمه است و در تمام شرکتها ۱۰ درصد در نظر گرفته میشود.
– تخفیفهای فرعی: تخفیفهای فرعی بیمه بدنه شامل مواردی همچون تخفیف ارزش خودرو، تخفیفهای گروهی، تخفیف خودروهای وارداتی، تخفیف برخی از مشاغل، طرحهای تشویقی به مناسبت اعیاد و زمانهای خاص و غیره میباشد که برای هر شرکت بیمه متفاوت است.
نحوه فسخ بیمه بدنه خودرو
روش فسخ بیمه بدنه خودرو از طرف بیمهگر یا بیمهگزار فرقی ندارد. این عمل باید به صورت مکتوب و رسمی به طرف مقابل اعلام گردد. در چنین شرایطی، بیمه بدنه خودرو تا ده روز پس از فسخ بیمه بدنه اعتبار دارد. پس از آن ارزش بیمه بدنه به صورت روزشمار محاسبه شده و به بیمهگزار پرداخت میشود.
نحوه فسخ بیمه بدنه هنگام فروش بیمه خودرو
بیمهگزار در صورت تمایل به فروش خودروی خود میتواند، بیمه بدنه را فسخ و الباقی حق بیمه بدنه را تا تاریخ سررسید از شرکت بیمهگر دریافت نماید. همچنین میتواند بیمه بدنه وسیله نقلیه خود را به مالک جدید واگذار نموده و تعهدات شرکت بیمه در قبال مالک جدید تداوم یابد. در صورت انتقال مالکیت خودرو، بیمهگر تعهدی در قبال خسارات وارده در قبال مالک جدید ندارد.
مراحل پرداخت خسارت در بیمه بدنه
در زمان خسارت بیمهگزار باید در اسرع وقت و حداکثر ظرف مدت ۵ روز کاری خسارت را به شرکت بیمه اطلاع دهد، بر اساس این که خسارت کلی بوده یا جزئی، روند پرداخت خسارت متفاوت است.
پرداخت خسارت بیمه بدنه در خسارت کلی
در همه خسارات کلی ملاک محاسبه و پرداخت خسارت، ارزش معاملاتی وسیله نقلیه بیمه شده است که در بیمه نامه درج میشود. خسارات کلی زمانی در نظر گرفته میشود که وسیله نقلیه حداقل ۶۰ روز پس از سرقت پیدا نشود یا هزینه تعمیر و تعویض قسمتهای خسارت دیده به همراه هزینه نجات از ۷۵ درصد قیمت آن بیشتر باشد.
برای پرداخت خسارت سرقت کلی، باید سند مالکیت خودروی بیمه شده به شرکت بیمهگر منتقل شود. شایان ذکر است اگر بعد از یک سال پس از پرداخت خسارت وسیله نقلیه به سرقت رفته و انتقال مالکیت آن به شرکت بیمهگر، وسیله نقلیه مورد نظر پیدا شود، شرکت بیمه میتواند وسیله نقلیه را به فروش برساند و سهم بیمهگزار از مبلغ بازیافتی را با توجه به درصدی که از خسارت پرداختی کسر کرده است را به وی پرداخت کند.
پرداخت خسارت بیمه بدنه در خسارت جزیی
به جز مواردی که در خسارت کلی گفته شد، سایر خسارتهایی که تحت پوشش بیمه نامه میباشد جزو خسارتهای جزیی بیمه بدنه هستند. معیار پرداخت خسارت در خسارتهای جزیی، هزینه تعمیر، دستمزد و قیمت لوازم تعویضی پس از کسر استهلاک، فرانشیز، اضافه نمودن هزینه نجات و حمل تا سقف مشخص شده در بیمه نامه میباشد.
مدارک اعلام خسارت بیمه بدنه
- ارایه کروکی یا گزارش مقامات انتظامی
- ارایه اصل بیمه نامه بدنه معتبر در زمان حادثه
- ارایه اصل بیمه نامه ثالث معتبر در زمان حادثه
- ارایه اصل کارت مالکیت یا سند مالکیت خودرو
- ارایه اصل گواهینامه راننده مورد بیمه، هنگام حادثه
- ارایه کارت ملی راننده مقصر حادثه
- دیگر گزارشهای تکمیلی از قبیل گزارش رسمی نیروی انتظامی منطقه، گزارش کارشناس یا کارشناسان رسمی دادگستری، برگ مربوط به قبول کردن تقصیر از جانب مقصر تصادف، آرای مراجع قضایی در خصوص کروکی غیرسازشی و تصاویر مربوط به قسمتهای آسیب دیده.
لازم به ذکر است مدارک اعلام شده جهت تشکیل پرونده اولیه میباشد و بر اساس تشخیص کارشناسان بیمه، ارایه مدارک لازم بعدی بر عهده بیمهگزار یا آسیبدیدگان میباشد.
مهلت پرداخت خسارت بیمه بدنه
بعد از اعلام خسارت از سوی بیمهگزار، شرکت بیمه حداکثر تا ۱۵ روز بعد از تکمیل مدارک و توافق طرفین در خصوص میزان آن یا اعلام رای داور و هیات داوری یا دادگاه خسارت را پرداخت میکند. البته این مدت زمان برای خسارت سرقت تا ۶۰ روز از تاریخ اعلام خسارت میباشد.
وظایف و تعهدات بیمهگزار در بیمه بدنه
– رعایت اصل حد اعلای حسن نیت: بر اساس این قانون بیمهگزار موظف است اطلاعات لازم در مورد خودروی خود را با دقت و صداقت کامل در اختیار شرکت بیمه قرار دهد. عدم رعایت این اصل موجب باطل شدن بیمهنامه میشود. در صورت وقوع این اتفاق، حق بیمه پرداخت شده به بیمهگزار بازگردانده نخواهد شد.
– پرداخت حق بیمه بدنه: در صورتی که پرداخت حق بیمه به صورت قسطی باشد و بیمهگزار یک یا چند قسط از اقساط حق بیمه را پرداخت نکند، شرکت بیمه میتواند بیمه نامه را فسخ کند.
– اعلام تشدید خطر: تغییر کاربری وسیله نقلیه حتما باید به شرکت بیمه اطلاع داده شود. چون تغییر کاربری ممکن است باعث افزایش خطر و ریسک برای خودروی بیمه شده شود. در صورت عدم اطلاعرسانی، اگر حادثه به دلیل ریسکهای تشدید شده باشد، تحت پوشش قرار نمیگیرد و بیمهگر صرفا خسارت وسیله نقلیه را به نسبت حق بیمه اولیه پرداخت میکند.
– اعلام کردن خسارت: بیمهگزار موظف است حداکثر ظرف مدت ۵ روز کاری از تاریخ وقوع حادثه، موضوع را به شرکت بیمه اعلام کند. همچنین بیمهگزار موظف است مدارک مورد نیاز و سایر اطلاعات مربوط به حادثه و تعیین میزان خسارت را در اختیار شرکت بیمه قرار دهد. در صورتی که بیمهگزار مدارک مورد نیاز را ارایه نکند، شرکت بیمه میتواند ادعای خسارت را رد کند.
– عدم اظهارات غیر واقعی: در صورتی که بیمهگزار به قصد تقلب، اطلاعات نادرستی در خصوص خسارت و کیفیت وقوع حادثه به شرکت بیمه ارایه دهد و یا مدارک جعلی عرضه کند، شرکت بیمه میتواند هیچ گونه خسارتی به بیمهگزار پرداخت نکند.
– اجتناب از وقوع حادثه یا توسعه خسارت: بیمهگزار باید تمام اقدامات و احتیاطهای لازم را برای حفاظت مورد بیمه (وسیله نقلیه) انجام دهد. اگر ثابت شود که بیمهگزار از روی قصد از انجام این اقدامات خودداری کرده باشد، شرکت بیمه میتواند خسارت کمتری پرداخت کند.
– خودداری از جابهجایی خودرو: در صورت بروز حادثه بیمهگزار باید از جابجایی خودرو خودداری کند. مگر اینکه به حکم مقررات یا دستور مقامات انتظامی باشد و یا اینکه جابجایی برای نجات خودرو و کاهش خسارت صورت بگیرد.
– عدم تعمیر خودرو بدون هماهنگی با شرکت بیمه: بیمهگزار نباید بدون هماهنگی با شرکت بیمه و پیش از نهایی شدن مراحل پرداخت خسارت، خودروی خود را تعمیر کند.