سازمان تامین اجتماعی یکی از نهادهای قدیمی غیردولتی و عمومی‌ست که برای حمایت از اقشار مختلف جامعه تاسیس شده است. همان‌طور که می‌دانید طبق قانون کار، کارفرما موظف است تمام پرسنلش را تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی دربیاورد و هر ماه حق‌بیمه‌ی معینی را به حساب این سازمان واریز کند. با رد شدن حق‌بیمه، هم سابقه‌ی کار افراد ثبت خواهد شد و هم از مزایای مختلف پوشش بیمه تامین اجتماعی بهره‌مند خواهد شد.
مواردی مانند پوشش هزینه‌های درمان تا سقف معین، کمک‌هزینه‌ی دوران بارداری، مقرری بازنشستگی و حمایت از بیمه‌گذاران از کارافتاده از مزایایی‌ست که سازمان تامین اجتماعی برای تمام افراد مشغول به کار و افراد تحت سرپرستی‌شان در نظر گرفته است. در واقع سازمان تامین اجتماعی می‌خواهد افراد مختلف جامعه را تحت پوشش بیمه‌نامه‌ای دربیاورد که در آن حداقل هزینه‌های معیشتی، درمانی و رفاهی در نظر گرفته شده باشد.
درست است که تعهدات بیمه تامین اجتماعی به پای پوشش‌های بیمه درمان تکمیلی یا بیمه عمر و بازنشستگی نمی‌رسد، اما برخورداری از مزایای سازمان تامین اجتماعی یک حق مسلم است که برای تمام افراد مشغول به کار از طرف وزارت کار در نظر گرفته شده است. بنابراین، آشنایی با وظایف سازمان تامین اجتماعی در قبال بیمه‌گذاران اهمیتی دوچندان پیدا می‌کند. هر چه بیشتر با نقش و وظایف سازمان تامین اجتماعی و حقوق خودمان به‌عنوان بیمه‌گذار آشنا باشیم، بهتر می‌توانیم در شرایط مختلف از مزایایی که این سازمان در نظر گرفته است، استفاده کنیم. پس برای بررسی و آشنایی با وظایف سازمان تامین اجتماعی در قبال بیمه‌گذار تا انتهای این مطلب با بلاگ بیمه‌شو همراه باشید.
آشنایی با تاریخچه سازمان تامین اجتماعی
سابقه‌ی شکل‌گیری و شروع به فعالیت سازمان تامین اجتماعی به سال ۱۳۰۱ و تصویب اولین قانون استخدامی کشوری برمی‌گردد. با تصویب این قانون، زمینه‌ای ایجاد شد تا دولت به فکر تسهیلاتی برای پرداخت مستمری دوران بازنشستگی افراد شاغل در اداره‌های دولتی بیفتد. در ادامه و با تصویب لایحه‌ی قانونی بیمه‌های اجتماعی کارگران، سازمان مستقلی به نام «سازمان بیمه‌های اجتماعی کارگران» تاسیس شد. با کامل شدن قوانین مربوط به حمایت از حقوق کارگران، سرانجام در سال ۱۳۵۴ سازمان تامین اجتماعی به صورت رسمی فعالیتش را آغاز کرد.
در دوران بعد از انقلاب اسلامی نیز از آن‌جایی که توجه به حقوق بنیادین شهروندان فارغ از جنسیت، نژاد و قومیت‌شان همچنان از اهمیت بالایی برخوردار است، سازمان تامین اجتماعی همچنان به فعالیتش ادامه داده است. در حال‌حاضر این نهاد مهم و قدیمی در حوزه‌ی بیمه‌ی اجتماعی و بازنشستگی کشوری فعال است و از این نظر بیشترین تعداد بیمه‌شدگان، بازنشستگان و مستمری‌بگیران را در سطح کشور تحت پوشش قرار داده است.
خدمات و وظایف سازمان تامین اجتماعی
مهم‌ترین وظیفه سازمان تامین اجتماعی در قلمروی بیمه‌ای، حمایت از کارگران حقوق‌بگیر (بیمه اجباری) و صاحبان مشاغل آزاد (بیمه اختیاری) است. بخش عمده‌ی تامین منابع مالی این سازمان از محل حق‌بیمه‌های پرداختی‌ست و از محل این اندوخته‌ی مالی، تعهدات بیمه‌ای کوتاه‌مدت و بلندمدت متنوعی را برای بیمه‌گذارانش در نظر گرفته است. حمایت‌های درمانی، کمک هزینه‌ی بارداری، بیمه نوزاد، بیمه بیکاری و پرداخت مستمری بازنشستگی تنها بخشی از این خدمات حمایتی‌ست. آن‌چه در ادامه می‌خوانید وظایف مشخص و مهم سازمان تامین اجتماعی در قبال بیمه‌گذارانش است.
لیست وظایف سازمان تامین اجتماعی در قبال بیمه گذاران
- سازمان بیمه تامین اجتماعی وظیفه دارد تا در قبال دریافت حق بیمه‌ی موردنظر از بیمه‌گذار، دفترچه درمانی تامین اجتماعی را برای ایشان صادر کند. البته در سال‌های اخیر، دفترچه‌های درمان به صورت الکترونیکی صادر می‌شوند و نسخه‌پیچی نیز آنلاین شده است.
- سازمان تامین اجتماعی تعهدات بلندمدت مانند پرداخت مستمری بازنشستگی و هم تعهدات کوتاه‌مدت مانند پرداخت بیمه بیکاری را در دستور کار خودش قرار داده است.
البته توجه داشته باشید که بیمه بیکاری تنها به دارندگان بیمه اجباری تامین اجتماعی تعلق می‌گیرد و دلیل بیکاری نیز باید غیرارادی باشد.
- حمایت از کارگران از دیگر وظایف سازمان تامین اجتماعی است. بنابراین، هر کسی که در قبال دریافت حقوق و دستمزد کار می‌کند باید از حق داشتن بیمه‌ی تامین اجتماعی توسط کارفرما برخوردار باشد. در این میان هفتاد درصد از حق‌بیمه باید توسط کارفرما پرداخت شود و سی درصد باقیمانده را خود شخص بیمه‌شده پرداخت خواهد کرد. در ازای پرداخت این حق‌بیمه، سازمان تامین اجتماعی موظف خواهد بود تا پوشش‌های بیمه‌ای و حمایتی‌اش را برای کارگر و اعضای تحت سرپرستی‌اش فعال کند.
- ارائه‌ی خدمات پزشکی به بیمه‌گذاران نیز از دیگر تعهداتی‌ست که سازمان تامین اجتماعی برای بیمه‌شدگان در نظر گرفته است. بنابراین پوشش‌های مهم و پایه‌ی پزشکی در مراکز درمانی طرف قرارداد با بیمه تامین اجتماعی ارائه می‌شود تا بیشتر افراد جامعه به امکانات مهم درمانی مانند ویزیت پزشک و تهیه‌ی دارو دسترسی داشته باشند.
- پرداخت غرامت دستمزد از دیگر وظایف سازمان تامین اجتماعی‌ست. اگر بیمه‌گذار بنا به دلایل یا اتفاقات پیش‌بینی‌نشده‌ای مانند بیماری نتواند در زمان مرخصی استعلاجی‌اش درآمدی داشته باشد، بیمه تامین اجتماعی مبلغ مشخصی را تحت‌عنوان غرامت دستمزد به او پرداخت خواهد کرد. در چنین شرایطی، حقوق ایام بیماری نیز در سابقه‌ی بیمه‌ی او لحاظ خواهد شد. این مبلغ در قالب مستمری به بیمه‌شدگان بیکار نیز تعلق خواهد گرفت. (در صورتی که فرد بیمه‌شده به مدت یک هفته در بیمارستان بستری باشد و یا مدت بستری او در طول سال کمتر از پانزده روز باشد، ارائه‌ی گواهی پزشک به بیمه‌گر کافی خواهد بود.)
- سازمان تامین اجتماعی در قبال بانوان نیز وظایف مشخصی دارد و از حقوق آنها به صورت ویژه حمایت می‌کند. مهم‌ترین وظیفه‌ی بیمه تامین اجتماعی در قبال زنان، در نظر گرفتن حق مرخصی نُه‌ماهه بعد از زایمان است. بانوانی که حداقل سابقه‌ی شش ماه پرداخت حق‌بیمه به این سازمان هستند، می‌توانند از این حق مرخصی و همچنین کمک‌هزینه‌ی مربوط به این دوران استفاده کنند.
- پوشش جبران خسارت‌های ناشی از کارافتادگی و یا نقص عضو فرد بیمه‌شده از دیگر وظایف بیمه تامین اجتماعی است که در پی آن، افراد واجد شرایط می‌توانند از این پوشش استفاده کنند.
- خدمات بازنشستگی را می‌توان از مهم‌ترین پوشش‌های ارائه‌شده از سمت سازمان تامین اجتماعی دانست. متقاضیان دارای حداقل ده سال سابقه‌ی پرداخت حق بیمه با در نظر گرفتن شرط سنی پنجاه و پنج سال در خانم‌ها و شصت سال در آقایان؛ می‌توانند درخواست بازنشستگی دهند و از مستمری و مزایای در نظر گرفته شده برای این دوران استفاده کنند.
- پرداخت مستمری به بازماندگانِ فرد بیمه‌گذار نیز از دیگر وظایف بیمه تامین اجتماعی است. همان‌طور که از نامش پیداست، پرداخت مستمری فقط دوران حیات فرد بیمه‌شده را در برنمی‌گیرد. این پوشش، ذی‌نفعان متوفی را تحت حمایت قرار می‌دهد و خدمات پرداخت مستمری را به آنان ارائه می‌دهد.
در این مطلب با سازوکار سازمان تامین اجتماعی و ارتباط این نهاد با افراد مختلف و بیمه‌گذارانش آشنا شدید. همان‌طور که خواندید، بیمه تامین اجتماعی یک پوشش حمایتی حداقلی اما اساسی و مهم را برای افراد مختلف جامعه، فارغ از سطح طبقاتی و میزان درآمدشان فراهم می‌کند. در لیست مهم‌ترین وظایف سازمان تامین اجتماعی در قبال بیمه‌گذاران، حق برخورداری از پوشش‌های درمانی و همچنین حق پرداخت‌های مالی در شرایط مختلف مانند بیکاری، نقص‌عضو و یا تولد نوزاد در نظر گرفته شده است. بنابراین داشتن دفترچه درمان و رد شدن حق‌بیمه از نکات مهمی‌ست که افراد مشغول به کار در مجموعه‌های مختلف باید به آنها توجه داشته باشند.
از آن‌جایی که خدمات بیمه تامین اجتماعی محدود و مشخص است، خرید بیمه درمان تکمیلی و خرید بیمه عمر و سرمایه‌گذاری از شرکت‌های بیمه به شما کمک می‌کند تا به یک پوشش بیمه‌ای کامل و جامع با مزایای بیشتر و فرانشیز کمتر دسترسی داشته باشید. به این ترتیب هم از مزایای بیمه تامین اجتماعی بهره‌مند خواهید بود و هم با داشتن بیمه‌نامه‌های معتبر عمر و درمان، از حمایت بهترین شرکت‌های بیمه‌ای ایران برخوردار خواهید شد.