ظهور ویروس کرونا، ویروس جدیدی بهنام سندرم تنفسی شدید در ووهان چین و بهسرعت فراگیر شدن آن در سراسر دنیا، میزان قابل توجهی از ترس و نگرانی را در بین مردم و بهویژه در گروه های خاص مانند افراد مسن، پزشکان و ارادهدهندگان خدمات بهداشتی و بهطورکلی افرادی که بیماریهای زمینهای دارند، ایجاد کرده است. از نظر بهداشت روان عمومی، تأثیر اصلی و پیامدهای روانشناختی شیوع ویروس کرونا، تاکنون افزایش میزان استرس و اضطراب بوده است؛ از سوی دیگر شروع اقداماتی مانند قرنطینه که یکی از مولفههای کنترل بیماریهای واگیر است و میتواند یک اقدام پیشگیرانه ضروری بهشمار بیاید، باعث افزایش تأثیرات آن بر فعالیتهای معمول روزمره و یا روال زندگی، میزان معیشت افراد، سطح تنهایی، افسردگی، مصرف الکل، استعمال مواد مخدر و بهطورکلی موارد مضر و همینطور رفتارهای خودزنی یا خودکشی نیز شده است. ضمناً در جامعههایی که قبلاً بهشدت تحت تأثیر مشکلات و آسیبهای اجتماعی قرار گرفتهاند، شرایط روانی پیشآمده در دوران شیون ویروس کرونا، یک نگرانی عمده را برای این جامعه بههمراه خواهد داشت.
شیوع ویروس کرونا
این اپیدمی میتواند مشکلات جدی برای سلامت جامعه ایجاد کند و خطرات بیماریهای روانی و یا اختلالات روانپزشکی مرتبط با شیوع این ویروس (کووید-19) را افزایش دهد. با ادامه این مطلب با بیمهشو همراه باشید تا درباره عواقب آن بیشتر بدانید.
همهگیری بیماری ناشی از ویروس کرونا یا کووید-19 (COVID‐19) یک بحران بهداشت عمومی ایجاد کرده است که تأثیر شگرفی بر نحوه درک جهان و زندگی روزمره ما انسانها داشته است؛ پیامدهای چنین شیوعی، نهتنها به سلامت جسم بلکه به سلامت روح و روان نیز آسیب میرساند که البته درحال حاضر الویت با سلامت جسم است؛ بنابراین آمادگی داشتن با پیامدهای اپیدمی و همهگیرهای ویروس کرونا مرتبط بوده و شناسایی ناهنجاریها و پیامدهای روانشناختی شیوع ویروس کرونا و همینطور استفاده صحیح از روشهای درمانی موثر برای آنها بسیاری ضروری است. مطالعات اخیر نشان داده که ممکن است تأثیرات پیامدهای روانشناختی شیوع ویروس کووید-19 در دوران قرنطینه بیشتر باشد که در آن موارد مختلف بهداشت روانی از جمله اضطراب، ناامیدی، اختلالات خواب، افسردگی و استرس ناشی از مبارزه با ویروس و سایر پیامدهای مربوطه را نمیتوان نادیده گرفت. اولین چیزی که هنگام روبهرویی با یک بحران، شاهد هستیم، تأثیر منفی آن بر سلامت عاطفی و ترس ناشی از مبارزه با آن است؛ همانطور که ذکر کردیم، این امر حتی میتواند مشکلات جدی برای بهداشت عمومی ایجاد کند و خطر بیماریهای روانی را به میزان بیشتری در میان عموم افزایش دهد. از آنجا که تعداد کمی از متخصصان بهداشت روان در بیمارستانهای ما وجود دارند، باید برای تمام پزشکان، به ویژه پزشکان عمومی و همینطور پزشکان بخش اورژانس، مهم باشد که مشکلات روانشناختی بیمارانی که برای مشاوره مراجعه میکنند، مورد بررسی قرار دهند؛ بهبیان دیگر وجود برنامههای احساسیو ارتباط موثر برای ایجاد انعطافپذیری روانشناختی در بین ارائهدهندگان خدمات بهداشتی و مردم میتواند درجهت بهبود سلامت و رفع پیامدهای روانشناختی شیوع ویروس کرونا، بسیار کمککننده باشد و تلاشهای ارائهدهندگان خدمات بهداشتی، انجمنهای پزشکی و جوامع علمی را در راستای کاهش خطرات مرتبط با جامعه بهداشت عمومی و اجتماعی و درک بهتر نگرانیهای واقعی مرتبط با شیوع ویروس کرونا یا کووید-19 را بهتصویر بکشد.
گاهی مداخلات مقامات ارائهدهندگان خدمات و مراقبتهای بهداشتی توصیههای مبهمی ارائه میدهند که برای پیشگیری از عفونتهای ویروسی است اما ممکن است همین توصیهها، بهداشت روانی عموم را بهخطر بیندازد؛ بهعنوان مثال، آنها به برخی از افراد آلوده توصیه میکنند که بهجای مراجعه به بیمارستانها، در منازل خود بمانند که این امر موجب منزوی شدن افراد میشود و ممکن است فشار روحی اعضای خانواده را بهعلت ترس از آلوده شدن افزایش دهد. از سوی دیگر اندازهگیریهای نادرست و کمبود مواد پیشگیرانه مانند دستکش و ماسک در زمان شیوع این ویروس، ممکن است استرس بیشتری را در جمعیت عمومی ایجاد کند. بدین منظور باید در راستای کنترل شیوع این ویروس، ارائه اطلاعات به مردم یک جامعه بهصورت صحیح ارائه شود.
همانطور که گفته شد این بیماری همهگیر نهتنها میزان بالای مرگومیر ناشی از عفونت ویروسی را بههمراه داشته، بلکه باعث فاجعه روانی عمیقی در کل نقاط جهان شده است؛ درصورتیکه با توجه به وضعیت فعلی جهان، شیوع ویروسی ممکن است علاوهبر انسانها بلکه حیوانات را تحت تأثیر قرار دهد. در حالت کلی بهتر است بدانید نهتنها تعداد تلفات و مرگومیر نیز در معقوله شیوع ویروس کرونا یا کووید-19 بیتاثیر نبوده بلکه بر روان افراد یک جامعه نیز بسیار تاثیرگذار بوده است، اما لازم بهذکراست که از لحاظ گسترده شیوع ویروس کرونا یا کووید-19، گاهی پیشبینی دقیق میزان مرگومیر ناشی از بیماری مزبور غیرممکن است، آن هم زمانی که این مرگومیرها توسط یک ویروس بیماریزای تازه شناخته شده، رخ داده باشد.
در مدت کوتاه شیوع ویروس مذکور (کووید-19)، پژوهشهای متعددی درباره پیامدهای روان شناختی آن در جامعه، از جنبههای مختلف بررسی شده است. همچنین نظریههای مطرح شده دانشمندان و روانشناسان متخصص در رابطه با پیامدهای ایجادشده شیوع ویروس کرونا، مورد بررسی قرار گرفته است تا بتوان از طریق توجه به این امور، راهکارهای پیشنهادی برای مقابله و پیشگیری از این پیامدها ارائه و مطرح شود.