خرید و تمدید بهموقع بیمهنامهی شخص ثالث برای تمام رانندگان وسایل نقلیهی موتوریِ زمینی اجباری است. در واقع، هر رانندهای بهخوبی میداند که بدون داشتن بیمه شخص ثالث نهتنها از نظر قانون، متخلف و مجرم بهحساب میآید؛ بلکه در صورت وقوع حادثه و تصادف نیز مسئولیت جبران تمام خسارتهای مالی و جانی را باید برعهده بگیرد. به همین دلیل است که بازار خرید و تمدید بیمه شخص ثالث در ایران بسیار پررونق است و شرکتهای بیمه نیز تلاش میکنند تا سهم بیشتری از بازار بیمهنامههای شخص ثالث را بهخود اختصاص دهند.
در این میان، تکلیف خودروهایی با عمر بالا چه میشود؟ آیا همچنان باید برای خودروهای قدیمی و مدل پایین نیز بیمه شخص ثالث تهیه کرد؟ و اگر اینطور است؛ آیا شرکتهای بیمه بهراحتی پوششهای بیمه شخص ثالث یا حتی پوششهای بیمه بدنه را برای خودروهای قدیمیتر فعال میکنند؟ پس با ما تا انتهای این مطلب در بلاگ بیمهشو همراه باشید تا ببینیم بیمه نکردن خودروهایی با عمر بالا و قدیمی، دارای منع قانونیست یا خیر.
خودروی شما به چه بیمه نامه هایی نیاز دارد؟
قبل از هر چیز بیایید تکلیف این موضوع را مشخص کنیم که بهعنوان مالک خودرو باید چه بیمهنامههایی را برای اتومبیلتان تهیه کنید. قانون به ما میگوید که در اولین قدم باید برای خرید بیمه شخص ثالث اقدام کنید. اهمیت داشتن بیمه شخص ثالث بهقدری زیاد است که حتی خودروی صفرکیلومتری که از درب کارخانه هم تحویل میگیرید، باید بیمهنامهی شخص ثالث داشته باشد. بعد از تهیهی بیمهی اجباری شخص ثالث، نوبت به خرید بیمه بدنه میرسد.
اگرچه که خرید بیمه بدنه اجباری نیست و به انتخاب خود شخص خواهد بود؛ اما کمتر کسی پیدا میشود که خرید این بیمهنامه را پشتگوش بیندازد. به کمک بیمه بدنه، خسارتهای ناشی از حوادث مختلف جبران خواهد شد. بهعنوان مثال اگر اتومبیلتان به سرقت برود، به کمک پوشش «سرقت کلی بیمه بدنه» که از پوششهای اصلی بیمه بدنه است، شرکت بیمه به بیمهگذار غرامت پرداخت میکند و خسارت وارده جبران خواهد شد.
در کنار بیمه شخص ثالث و بیمه بدنه، دو بیمهنامهی دیگر هم وجود دارد که بهنوعی زیرشاخههای بیمه شخص ثالث بهحساب میآیند. اولین بیمهنامه، بیمهی حوادث راننده است که در سالهای اخیر به پوششهای بیمه شخص ثالث اضافه شده است. یعنی با خرید بیمه شخص ثالث هم به پوششهای جبران خسارت مالی و جانی وارد شده به اشخاص دیگر دسترسی خواهید داشت و هم پوشش جبران خسارتهای جانی وارد شده بر خود رانندهی مقصر برای شما فعال خواهد شد.
دومین بیمهنامه، بیمهی خودروی بینالملل است. از آنجایی که بیمه شخص ثالث در حالت عادی فقط در داخل مرزهای جغرافیایی کشور اعتبار دارد، اگر قصد سفر با اتومبیل شخصیتان به کشورهای دیگر را دارید؛ باید برای خرید بیمه خودروی بینالمللی اقدام کنید. البته ممکن است این بیمهنامه را با نام «بیمه کارت سبز خودرو» هم بشناسید. اما این نکته را بهخاطر داشته باشید که این بیمهنامه فقط در تعداد محدود و مشخصی از کشورهای جهان اعتبار دارد.
آیا خودروهایی با عمر بالا هم به بیمه ماشین نیاز دارند؟
باید این واقعیت را بپذیریم که هرچه سن خودرو بیشتر میشود، هزینهها و ریسک نگهداری آن نیز افزایش مییابد. به همین دلیل، شرکتهای بیمه نیز ممکن است با سختگیری و احتیاط بیشتری برای خودروهای مدل پایین و قدیمی بیمهنامه صادر کنند. اما از طرف دیگر، بیمه شخص ثالث همچنان یک بیمهنامهی ضروریست و سازمان بیمه مرکزی تمام شرکتهای بیمه را ملزم کرده است تا برای انواع خودروها، فارغ از سال ساخت و مدلشان، بیمهنامه صادر کند.
پس تا اینجا میدانیم که تمام وسایل نقلیهی دارای پلاک، فارغ از سال ساخت و قدیمی یا جدید بودنشان، باید تحتپوشش بیمه شخص ثالث قرار بگیرند. در نقطهی مقابل، از آنجایی که بیمهنامهی بدنه یک پوشش بیمهای کاملا اختیاریست؛ شرکتهای بیمه ممکن است با مشاهدهی وضعیت خودرو و فرسوده بودن آن از بیمه کردنش صرفنظر کنند. شاید هم مبلغ حقبیمه را بهاندازهای افزایش دهند که بتوانند ریسک بیمه کردن یک خودروی فرسوده و قدیمی را بپذیرند.
جزئیات بیمه کردن خودروهای قدیمی و فرسوده؛ آنچه واقعا اتفاق می افتد
تا اینجا میدانیم که تهیهی بیمه شخص ثالث برای تمام خودروها اجباریست. اما بعضی از شرکتهای بیمه به بهانهی مدیریت ریسک از صدور بیمهنامهی ثالث برای خودروهای قدیمی، پرریسک و اسقاطی خودداری میکنند و اگر سازمان بیمه مرکزی نسبت به این موضوع سختگیری نکند، ممکن است تعداد بیشتری از شرکتها، رویهی بیمه نکردن خودروهای قدیمی را ادامه دهند.
اما اگر از زاویهی دید شرکتهای بیمه به این مسئله نگاه کنیم؛ شاید بتوانیم این رفتارشان را توجیه کنیم. بههرحال باید پذیرفت که بیمهنامههای شخص ثالث در دستهبندی بیمهنامههای زیانده قرار میگیرند، چرا که نرخ تصادفات رانندگی بسیار بالاست و در اغلب این تصادفها، اشخاص ثالث دچار خسارت مالی یا جانی میشوند. پس احتمال پرداخت خسارت در بیمهی شخص ثالث بهنسبت بیمهنامهی دیگری مانند بیمهنامهی آتشسوزی یا مسئولیت کارفرما بسیار بیشتر است. بنابراین شرکتهای بیمه چطور باید بین صدور بیمهنامه برای خودروهای فرسوده و پرداخت خسارتهای شخص ثالث، تعادل برقرار کنند تا دچار ضرر و زیان مالی نشوند؟
براساس گفتههای مدیر بیمههای خودروی شرکت بیمه آرمان؛ شرکتهای بیمه میتوانند از وسایل نقلیهای که بیش از پانزده سال از سال ساخت آنها گذشته است، به ازای هر سال مازاد بر پانزده سال، سالی دو درصد و آن هم تا سقف بیست درصد، حقبیمهی بالاتری بگیرند. به اینترتیب خودرویی که هفده سال از تاریخ تولیدش گذشته است، افزایش نرخ چهار درصدی روی حقبیمهاش اعمال خواهد شد.
از طرف دیگر خودرویی که بیشتر از ۲۵ سال از تاریخ ساختش میگذرد، حقبیمهاش بیست درصد افزایش پیدا میکند. همچنین وی در ادامه تاکید کرد که «شرکتهای بیمه بازرگانی تابع قوانین و مقررات خاص خود هستند و مکلفاند تا هر وسیلهی نقلیهای را که از سمت پلیس راهور پلاک میشود، بیمه کنند. چرا که قانون میگوید تمام وسایل نقلیهی موتوریِ زمینی و ریلی باید دارای پوشش بیمهای باشند.»
آیا خودروهای قدیمی بیمه بدنه می شوند؟
حالا نوبت به بیمه بدنه میرسد. از آنجایی که بیمه بدنه از انواع بیمهنامههای اختیاریست و هر چه بیشتر از سال ساخت خودرو بگذرد، ریسک نگهداری آن بالاتر میرود؛ شرکتهای بیمه میتوانند با اختیار عمل بیشتری نسبت به بیمه کردن یا بیمه نکردن خودروهای قدیمی تصمیمگیری کنند. بهعنوان مثال ممکن است یک خودرو از نظر سال ساخت بسیار قدیمی و مدل پایین باشد، اما مالک آن به خوبی از آن اتومبیل نگهداری کرده است و لوازم یدکی و مصرفی خودرو به تعویض کرده است. به اینترتیب، اتومبیل در وضعیت خوبی به سر میبرد و شرکت بیمه نیز رای به صدور بیمهنامهی بدنه میدهد.
اما نکتهای که در این میان وجود دارد آن است که آسیبشناسی دقیقی در رابطه با تشخیص خودروی فرسوده از غیرفرسوده توسط شرکتهای بیمه انجام نشده است. مدیر بیمههای خودروی شرکت بیمه آرمان با اشاره به این نکته، افزود: «ممکن است که تاریخ ساخت یک خودرو کمتر از پانزده سال باشد اما در حد یک خودروی اسقاطی باشد. اما آسیبشناسیها و ارزیابی ریسک انجام نشده است که بدانیم این خودروها چه تاثیری در میزان خسارت دارند. سازمان بیمه مرکزی و پژوهشکدهی بیمه میتوانند به این موضوع ورود کنند و آسیبشناسی انجام دهند تا برای بیمه مرکزی نیز نقشهی راهی باشد که بتواند با استناد به این آسیبشناسیها، در نرخهای بیمه بدنه تجدیدنظر کند.»
در حال حاضر، شرکتهای بیمه ممکن است طبق قوانین و مقررات داخلی خودشان در رابطه با صدور بیمهنامهی بدنه برای خودروهایی که ده، پانزده یا بیست سال از سال ساختشان میگذرد، محدودیتهایی را اعمال کند یا از بیمه کردن آنها صرفنظر کنند. به همین دلیل اگر خودروی شما قدیمیست، ممکن است لازم باشد سراغ چند نمایندگی مختلف بروید و شرایطشان را برای صدور بیمهنامه با هم مقایسه کنید.
در مطلبی که خواندید با جزئیات صدور بیمه شخص ثالث و بیمه بدنه برای خودروهایی با عمر بالا و قدیمی آشنا شدید. فراموش نکنید که در پلتفرم بیمهشو به آسانی میتوانید برای خرید انواع بیمهنامههای خودرو اقدام کنید و همچنان که در خانه یا محل کارتان هستید، بهصورت آنلاین شرایط صدور بیمهنامه در شرکتهای مختلف بیمهای را با یکدیگر مقایسه کنید و در نهایت، بهترین و راحتترین خرید بیمهای را تجربه کنید.